Lịch sử

Bài 17: Châu Âu giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 – 1939)

A. Kiến thức trọng tâm

I. Châu Âu trong những năm 1918 – 1929

1. Những nét chung

  • Bản đồ thế giới đã thay đổi, xuất hiện một số quốc gia mới: Ba Lan, Tiệp Khắc, Nam Tư, Phần Lan
  • Giai đoạn 1918 – 1923:
    • Kinh tế: Kể cả nước thắng trận lẫn bại trận đều suy sụp.
    • Chính trị: Không ổn định, khủng hoảng ở Đức, Hung – Ga – Ri
  • Giai đoạn 1924 – 1929:
    • Chính trị: Từng bước ổn định, giai cấp tư sản củng cố được quyền lực.
    • Kinh tế: Phục hồi và phát triển nhanh chóng ( từ 1924).

2. Cao trào cách mạng 1918 – 1923. Quốc tế cộng sản thành lập

a. Cao trào cách mạng 1918 – 1923

  • Nguyên nhân:
    • Do hậu quả của chiến tranh
    • Ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga
  • Diễn biến:
    • 1918 nước Đức bị khủng hỏang do bại trận .
    • 9-11-1918 tổng bãi công nổ ra ớ Béc lin dẫn đến khởi nghĩa vũ trang ,Xô viết đại biểu được thành lập .
    • Tháng 12-1918 đảng Cộng sản Đức thành lập .
  • Kết quả : lật đổ nền quân chủ , lập nền cộng hòa tư sản .
  • Hạn chế : thành quả cách mạng rơi vào tay tư sản .

b. Quốc tế cộng sản thành lập

  • Hoàn cảnh:
    • Yêu cầu phải có một tổ chức quốc tế để lãnh đạo phong trào cách mạng.
    • Hoạt động tích cực của Lê Nin và Đảng Bôn – sê – vích.

=>2/3/1919 Quốc tế cộng sản được thành lập ở Mát – xcơ – va.

  • Hoạt động:

Tiến hành 7 lần đại hội

    • Vạch ra đường lối cách mạng đúng đắn cho từng thời kì.
    • Thông qua vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lê Nin.
  • Vai trò: Thống nhất và phát triển phong trào cách mạng thế giới.

II. Châu Âu trong những năm 1929 – 1939

1. Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929 – 1933) và những hậu quả của nó.

  • Nguyên nhân: Hàng hóa sản xuất ồ ạt trong khi sức mua ngày càng ít => hàng hóa thừa dẫn đến khủng hoảng.
  • Hậu quả:
    • Tàn phá nặng nề nền kinh tế các nước
    • Hàng trăm triệu người trong cảnh đói khổ.
  • Giải pháp:
    • Anh, Pháp…cải cách kinh tế – xã hội để đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng.
    • Đức, Ý và Nhật Bản ở Châu Á phát xít hóa chính quyền.

2. Phòng trào mặt trận nhân dân chống chủ nghía phát xít và chống chiến tranh (1929 – 1939)

  • Nguyên nhân: nguy cơ xuất hiện chủ nghĩa phát xít , Quốc tế Cộng sản chỉ đạo thành lập Mặt trận nhân dân chống phát xít .
  • Chủ nghĩa phát xít thắng lợi ở Đức :
    • Để thoát khỏi khủng hỏang kinh tế ,Đức phát xít hóa chế độ thống trị .
    • Ngày 30-1-1933 đưa Hít le -lãnh tụ Đức Quốc xã lên nắm chính quyền, biến Đức thành lò lửa chiến tranh .
    • Đảng Cộng sản kiên quyết đấu tranh nhưng không thành công .
  • Chủ nghĩa phát xít thất bại ở Pháp :
    • Ngày 6-2-1934 bọn phát xít “Chữ thập lửa” âm mưu lật đổ chính phủ và lập chế độ phát xít .
    • Đảng Cộng sản Pháp kịp thời huy động công nhân, các đảng phái đáng bại lực lượng phát xít .
    • Tháng 5-1935 Mặt trận nhân dân chống chủ nghĩa phát xít thành lập bao gồm Đảng công sản , Đảng xã hội và nhiều đảng phái khác .
Back to top button