Tranh chấp ranh giới giữa các thửa đất là dạng tranh chấp đất đai phổ biến giữa các thửa đất liền kề. Để giải quyết loại tranh chấp này các bên cần biết rõ quy trình thủ tục giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề dưới đây.
I. Tìm hiểu trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề
1.1 Ranh giới đất liền kề được hiểu như thế nào?
Ranh giới đất liền kề được hiểu là đường vẽ trên bàn đồ hoặc mốc giới thực địa giữa hai thửa đất liền kề xác định quyền sử dụng của các thủ thể có quyền sử dụng, chiếm hữu đối với phần đất được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận.
Ranh giới đất liền kề
Ranh giới thửa đất liền kề phân định quyền chiếm hữu và sử dụng đất của người sử dụng đất với người sử dụng đất liền kề đối với một mảnh đất nhất định.
1.2 Hướng dẫn cách xác định ranh giới thửa đất liền kề
Theo quy định của Bộ luật dân sự 2015 cụ thể tại khoản 1 Điều 175 quy định:
“1. Ranh giới giữa các bất động sản liền kề được xác định theo thoả thuận hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ranh giới cũng có thể được xác định theo tập quán hoặc theo ranh giới đã tồn tại từ 30 năm trở lên mà không có tranh chấp.”
Bên cạnh những quy định trên, khi xác định ranh giới đất đai phải căn cứ theo quy định tại Điều 11 Thông tư 25/2014/TT – BTNMT quy định về bản đồ địa chính.
Thứ nhất, trước khi đo vẽ chi tiết, cán bộ đo đạc phải phối hợp với người dẫn đạc để được hỗ trợ, hướng dẫn việc xác định hiện trạng, ranh giới sử dụng đất, cùng với người sử dụng, quản lý đất liên quan tiến hành xác định ranh giới, mốc giới thửa đất trên thực địa, đánh dấu các đỉnh thửa đất bằng đinh sắt,…và lập Bản mô tả ranh giới, mốc giới thửa đất để làm căn cứ.
Hướng dẫn cách xác định ranh giới thửa đất liền kề
Thứ hai, ranh giới thửa đất được xác định căn cứ theo hiện trạng đang sử dụng, quản lý và chỉnh lý theo kết quả cấp Giấy chứng nhận, bản án của tòa án có hiệu lực thi hành, kết quả giải quyết tranh chấp, các quyết định hành chính có liên quan.
Trường hợp đang có tranh chấp về ranh giới thửa đất thì đơn vị đo đạc báo cho Ủy ban cấp xã. Trường hợp tranh chấp chưa giải quyết xong trong thời gian đo đạc ở địa phương mà xác định được ranh giới thực tế đang sử dụng, quản lý thì đo đạc theo ranh giới thực tế đang sử dụng, quản lý đó; nếu không thể xác định được ranh giới thực tế đang sử dụng, quản lý thì được phép đo vẽ khoảng bao các thửa đất tranh chấp; đơn vị đo đạc có trách nhiệm lập bản mô tả thực trạng phần đất đang tranh chấp.
Các chủ thể sở hữu các thửa đất liền kề phải thực hiện nghĩa vụ tôn trọng ranh giới, duy trì ranh giới chung, không được lấn, chiếm thay đổi các mốc giới ngăn cách, kể cả trường hợp ranh giới là kênh, mương, hào, rãnh, bờ ruộng. Đồng thời, ranh giới giữa các thửa đất cũng được thể hiện trong bản đồ địa chính của địa phương.
II. Giải quyết tranh chấp ranh giới thửa đất
2.1 Đất liền kề bị lấn ranh thì phải làm sao?
Khi đất liền kề bị lấn ranh các chủ sử dụng đất có thể tự thỏa thuận với nhau, trong trường hợp không thỏa thuận được thì có thể tiến hành hòa giải. Thủ tục hòa giải được tiến hành như sau:
Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hoà giải, nếu các bên không thể tự hoà giải thì các bên có thể gửi đơn đến Uỷ ban Nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hoà giải.
Đất liền kề bị lấn ranh thì phải làm sao
Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân có trách nhiệm tổ chức việc hoà giải và phối hợp với Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã và các tổ chức thành viên của Mặt trận, các tổ xã hội khác. Thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại Uỷ ban Nhân dân cấp xã được thực hiện trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu hoà giải.
2.2 Cơ quan thẩm quyền giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề?
Theo quy định tại Điều 202, Điều 203 Luật Đất đai 2013 thì thẩm quyền giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề gồm có:
Một là Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền giải quyết tranh chấp bằng con đường hòa giải tại cơ sở.
Cơ quan thẩm quyền giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề
Hai là Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và cấp huyện có thẩm quyền đối với trường hợp đương sự không có các giấy tờ liên quan đến đất đai. Tuy nhiên, Chủ tịch Ủy ban cấp tỉnh có thẩm quyền đối với tranh chấp mà một bên là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư nước ngoài và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Các trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư thì thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban cấp huyện.
Ba là Tòa án nhân dân nếu đương sự nộp đơn khởi kiện.
2.3 Thời hạn khởi kiện tranh chấp ranh giới đất liền kề
Tranh chấp quyền sử dụng đất là tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất đối với toàn bộ thửa đất hoặc một phần thửa đất, bao gồm cả tranh chấp ranh giới thửa đất.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 155 Bộ luật Dân sự 2015 quy định không áp dụng thời hiệu trong trường hợp:
“3. Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai”
Như vậy tranh chấp ranh giới thửa đất liền kề thuộc các trường hợp tranh chấp quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai nên không áp dụng thời hiệu khởi kiện để giải quyết tranh chấp, hay nói cách khác thời hạn giải quyết tranh chấp là vĩnh viễn, không bị giới hạn bởi một mốc thời gian cụ thể.
III. Thủ tục tranh chấp ranh giới đất liền kề
3.1 Thủ tục khởi kiện
Trong trường hợp các bên trong tranh chấp hoà giải không thành thì sẽ tiến hành khởi kiện tại toà án để giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề.
Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện tranh chấp đất đai. Nội dung cụ thể của hồ sơ khởi kiện vụ án tranh chấp về quyền sử dụng đất bao gồm những giấy tờ sau:
- Các loại giấy tờ liên quan đến đất đai: GCNQSDĐ hoặc các giấy tờ theo quy định pháp luật đất đai (Điều 100 Luật Đất đai 2013)
- Bản án hoặc quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án; quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã được thi hành;
- Các giấy tờ xác nhận của cơ quan có thẩm quyền: Quyết định cấp đất. bản án, quyết định của Tòa án… (Trong trường hợp chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất);
- Các biên bản giải quyết của cơ quan chức năng…
- Biên bản hòa giải tại xã, phường.
Thứ ba, nộp đơn khởi kiện tranh chấp đất đai bao gồm các hình thức như: Nộp đơn khởi kiện tại Tòa án hoặc Nộp đơn khởi kiện tới Tòa án qua đường bưu điện và vấn đề nộp tiền tạm ứng án phí.
3.2 Thủ tục kháng cáo
Kháng cáo là hành vi tố tụng sau khi xử sơ thẩm, nếu đương sự không đồng ý với phán quyết của tòa sơ thẩm thì có yêu cầu tòa cấp trên xét xử một lần nữa theo trình tự phúc thẩm.
Thủ tục kháng cáo bao gồm:
Bước 1: người kháng cáo chuẩn bị hồ sơ kháng cáo: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ kháng cáo bao gồm đơn kháng cáo và các tài liệu, chứng cứ liên quan. Đơn kháng cáo bao gồm:
- Ngày, tháng, năm làm đơn kháng cáo;
- Tên, địa chỉ; số điện thoại, fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người kháng cáo;
- Kháng cáo toàn bộ hoặc phần của bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật;
- Lý do của việc kháng cáo và yêu cầu của người kháng cáo;
- Chữ ký hoặc điểm chỉ của người kháng cáo.
Bước 2: Gửi đơn kháng cáo hoặc kháng cáo trực tiếp đến Tòa án xét xử sơ thẩm hoặc Tòa án cấp phúc thẩm.
Như vậy tranh chấp ranh giới đất liền kề là một dạng tranh chấp phổ biến trong đời sống xã hội hiện nay. Khi xảy ra tranh chấp các bên phải trải qua trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật để có kết quả tốt nhất. NPLAW có kinh nghiệm không chỉ trong tư vấn pháp luật mà còn có bề dày kinh nghiệm trong bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng khi gặp phải những vấn đề pháp lý. Quý khách hàng cần tư vấn, bảo vệ vui lòng liên hệ theo hotline 0913.449.968 để được tư vấn.
Công ty Luật TNHH Ngọc Phú – Hãng luật NPLaw
Trụ sở chính: 139H4 Lý Chính Thắng, phường Võ Thị Sáu, quận 3, TP. Hồ Chí Minh
Chi nhánh Hà Nội: Tầng 10, Tòa nhà Ford Thăng Long, 105 Láng Hạ, Quận Đống Đa, Hà Nội.
Chi nhánh Nha Trang: Số 20, đường 1B, Khu đô thị Lê Hồng Phong, phường Phước Hải, TP.Nha Trang, Khánh Hòa
Hotline: 0913449968
Email: legal@nplaw.vn
