Câu hỏi:
Tập hợp sinh vật nào sau đây là quần thể sinh vật?
A. Tập hợp động vật ăn cỏ sống ở Châu Phi.
B. Tập hợp những cây cỏ đang sống ở cao nguyên Mộc Châu.
C. Tập hợp cá trắm đen sống ở Hồ Tây.
D. Tập hợp chim sống ở vườn quốc gia Xuân Thủy.
Đáp án đúng C
Tập hợp sinh vật là quần thể sinh vật, tập hợp cá trắm đen sống ở Hồ Tây, quần thể là tập hợp các cá thể cùng loài, cùng sống trong một khoảng không gian xác định, vào một thời gian nhất định, có khả năng sinh sản và tạo ra thế hệ mới.
Giải thích lý do chọn đáp án đúng là C do:
Quần thể sinh vật là tập hợp các cá thể trong cùng một loài, cùng sinh sống trong một khoảng không gian xác định, vào một thời gian nhất định, có khả năng sinh sản và tạo thành những thế hệ mới.
Quá trình hình thành quần thể sinh vật (qua các giai đoạn): Cá thể phát tán → Môi trường mới → Chọn lọc tự nhiên tác động → Cá thể thích nghi → Quần thể sinh vật.
Quan hệ giữa các cá thể trong quần thể: quan hệ hỗ trợ hoặc quan hệ cạnh tranh trong các hoạt động sống.
Ví dụ về mối quan hệ hỗ trợ trong quần thể sinh vật: Hiện tượng nối liền rễ giữa các cây thông, chó rừng thường quần tụ từng đàn để bắt mồi…
Ví dụ về mối quan hệ cạnh tranh trong quần thể sinh vật: Thực vật cạnh tranh ánh sáng, động vật cạnh tranh thức ăn, nơi ở, bạn tình…
Những đặc trưng cơ bản của quần thể:
– Tỉ lệ giới tính
+ Tỉ lệ giới tính là tỉ lệ giữa số lượng cá thể đực/cá thể cái. Tỉ lệ này có quan hệ mật thiết đến sức sinh sản của quần thể.
+ Đa số động vật, tỉ lệ đực/cái ở giai đoạn trứng hoặc con non là 1 : 1.
+ Tỷ lệ giới tính thay đổi phụ thuộc vào: đặc điểm di truyền, điều kiện môi trường…
Ví dụ: Vào mùa sinh sản, thằn lằn và rắn có số lượng cá thể cái cao hơn số lượng cá thể đực, sau mùa sinh sản số lượng lại bằng nhau.
Ở một số loài rùa trứng được ủ ở nhiệt độ < 280C sẽ nở thành con đực, nếu ủ ở nhiệt độ > 320C sẽ nở thành con cái…
– Thành phần nhóm tuổi
+ Quần thể có 3 nhóm tuổi chính: Nhóm tuổi trước sinh sản, nhóm tuổi sinh sản và nhóm tuổi sau sinh sản. Mỗi nhóm tuổi có ý nghĩa sinh thái khác nhau.
+ Thành phần các nhóm tuổi của các cá thể trong quần thể được thể hiện bằng các tháp tuổi.
– Mật độ cá thể của quần thể
+ Mật độ của quần thể là số lượng hay khối lượng sinh vật có trong một đơn vị diện tích hay thể tích.
