Dừng lại và suy ngẫm (trang 103)
Câu hỏi 1 trang 103 Sinh học 11: Neuron có cấu tạo như thế nào? Ưu thế của neuron có nhiều hơn một sợi nhánh so với chỉ có một sợi nhánh là gì? Giải thích.
Phương pháp giải:
Dựa vào hình 17,4 để trả lời câu hỏi.
Trả lời:
Cấu tạo của neuron gồm 3 phần:
– Thân
– Sợi nhánh: Mỗi neuron có từ một đến hàng nghìn sợi nhánh tiếp nhận thông tin và đưa về thân
– Sợi trục: đầu tận cùng phân thành nhiều nhánh và đầu mỗi nhánh phình lên tạo thành chùy synapse. Nhiều sợi trục có thêm bao myelin
Ưu thế của neuron có nhiều hơn một sợi nhánh so với chỉ có một sợi nhánh là truyền đạt thông tin nhanh hơn. Bởi vì chức năng của sợi nhánh là tiếp nhận thông tin và đưa thông tin về thân, nên khi có nhiều sợi nhánh, các kích thích sẽ được neuron nhận biết nhanh nhạy hơn.
Câu hỏi 2 trang 103 Sinh học 11: Hình dạng của neuron như thế nào cho phép nó truyền tin đi xa?
Phương pháp giải:
Dựa vào hình 17,4 để trả lời câu hỏi.
Trả lời:
Hình dạng của neron dài có cấu trúc 3 phần: thân, sợi nhánh, sợi trục:
- Mỗi neuron có từ một đến hàng nghìn sợi nhánh tiếp nhận thông tin và đưa về thân.
- Sợi trục có chức năng truyền xung thần kinh đến các tế bào khác. Đầu tận cùng sợi trục phân thành nhiều nhánh và đầu mỗi nhánh phình lên tạo thành chùy synapse. Nhiều sợi trục có thêm bao myelin có tính chất cách điện.Các đoạn nhỏ trên sợi trục không được bao myelin bao bọc gọi là các eo Ranvier.
Nhờ hình dạng như thế cho phép neuron truyền tin đi xa.
Câu hỏi 3 trang 103 Sinh học 11: Điện thế nghỉ và điện thế hoạt động được hình thành như thế nào?
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức về điện thế nghỉ và điện thế hoạt động.
Lời giải chi tiết:
Khi neuron không bị kích thích thì có điện thế nghỉ, là sự chênh lệch điện thế giữa hai bên màng tế bào khi tế bào không bị kích thich, bên trong màng tích điện âm so với bên ngoài màng tích điện dương.
Khi neuron bị kích thích thì điện thế nghỉ biến đổi thành điện thế hoạt động.
Câu hỏi 4 trang 103 Sinh học 11: Tại sao tốc độ lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh có bao myelin nhanh hơn trên sợi thần kinh không có bao myelin?
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức về cấu tạo của sợi thần kinh có bao mielin và sợi thần kinh không có bao mielin.
Trả lời:
Bởi vì trên sợi thần kinh không có bao myelin, điện thế hoạt động lan truyền là do khử cực, đảo cực và tái phân cực liên tiếp từ vùng này sang vùng khác kế tiếp, còn trên sợi thần kinh có bao myelin, điện thế hoạt động lan truyền là do sự khử cực, đảo cực và tái phân cực liên tiếp từ eo Ranvier này sang eo Ranvier kế tiếp, nghĩa là lan truyền theo cách nhảy cóc từ eo Ranvier này sang eo Ranvier kế tiếp. Nên vì vậy, tốc độ lan truyền xung thần kinh trên sợi thần kinh có bao myelin nhanh hơn trên sợi thần kinh không có bao myelin.
