Tranh khắc gỗ in (tranh mộc bản) của Nhật Bản, hay còn gọi là hanga (版画) đã có mặt từ rất lâu và đóng vai trò quan trọng trong nền mỹ thuật Nhật Bản. Thời đỉnh cao của hanga là thời Edo, nơi những bậc thầy như Hokusai hay Hiroshige đã vẽ nên nhiều kiệt tác vẫn còn rất nhiều giá trị nghệ thuật cho đến ngày nay. Dưới đây là 5 họa sĩ tranh hanga nổi tiếng nhất cùng một số bức họa của họ.
Kitagawa Utamaro (1753-1806)
Một trong những bậc thầy tranh ukiyo-e đầu tiên của Nhật Bản, Umataro có sở trường vẽ những mỹ nhân (bijin 美人), tranh của ông rất nổi tiếng tại các phòng trà và khắp Edo. Ngoài ra, ông cũng đã vẽ nhiều bức tranh shunga (một loại tranh khiêu dâm) và bị tống giam năm 1804 vì dám khắc họa hình ảnh anh hùng dân tộc Toyotomi Hideyoshi cùng một nhóm thê thiếp.
Katsushika Hokusai (1760-1849)
Khi nói đến tranh khắc gỗ của Nhật. những người sành tranh hầu hết đều nghĩ ngay đến bức “Sóng lớn ở Kanagawa”. Ông nổi tiếng nhờ các bức tranh phong cảnh thác, nước, cầu, núi (đặc biệt là núi Phú Sĩ), ngoài ra còn có nhiều bức họa về ma quỷ, cuộc sống hoang dã và shunga.
Utagawa Hiroshige (1797-1858)
Các bức họa nổi tiếng nhất của Hiroshige đều là các bức tranh khắc họa cảnh vật và cuộc sống của Edo. Các bức tranh của ông đều vô cùng quyến rũ và đặc sắc về cách phối màu, góc nhìn, và có sức ảnh hưởng lớn đến các họa sĩ phương Tây như Monet, Van Gogh, Cezanne hay Whistler. Bộ sưu tập “Một trăm danh thắng của Edo” (名所江戸百景 – Meisho Edo Hyakkei) đến nay là một tuyệt tác vô giá về nghệ thuật cũng như lịch sử.
Tsukioka Yoshitoshi (1839-92)
Vào cái thời công nghệ chụp hình của phương Tây tiến vào Edo và người ta cho rằng Ukio-e và dòng tranh khắc gỗ của Nhật dường như đã lỗi thời, Yoshitoshi là người đã thổi hồn vào các bức tranh với nhiều bức họa miêu tả hành động của con người, ông cũng có nhiều cải tiến và học hỏi phương Tây trong kĩ thuật chế tác tranh, nhiều tranh của ông cũng khắc họa người phương Tây và con người Nhật thời kì Âu hóa. Ông cũng nổi tiếng với nhiều bức tranh rùng rợn về các cảnh giết người và ma quỷ.
Hashiguchi Goyō (1880-1921)
Hashiguchi vốn là một họa sĩ theo trường phái tranh sơn dầu của phương Tây, tuy nhiên ông đã từ bỏ nó để tìm hiểu và hồi sinh tranh khắc gỗ truyền thống của nước nhà. Ông đã nâng cấp dòng tranh mỹ nhân bijin bằng những kinh nghiệm và cảm nhận của mình trong vẽ tranh phương Tây, mà điển hình là trường phái ấn tượng. Trước khi mất ông vẫn còn tiếp tục cố gắng vẽ trên giường bệnh, không chịu đầu hàng bệnh viêm màng não, năm 1921, ông ra đi ở tuổi 41.
—————-
Nguồn:
“Five Greats of Japanese Woodblock Printing“, nippon.com, December 29, 2014
Wikiart
