20 bài Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn Siêu hay

Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ được đánh giá là áng “thiên cổ kỳ bút” của nền văn học Việt Nam. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là tác phẩm tiêu biểu trong đó. Nhân vật Ngô Tử Văn hiện lên với những nét tính cách đẹp, đại diện cho chính nghĩa. Ngoài Phân tích tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ, hãy cùng VnDoc Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên để thấy được thông điệp tác giả gửi gắm qua nhân vật này. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết và tải về bài viết dưới đây nhé.

Tài liệu học tập SGK Ngữ văn 10 Mới

• Ngữ văn 10 CTST
• Ngữ văn 10 KNTT
• Ngữ văn 10 CD

1. Dàn ý phân tích nhân vật Ngô Tử Văn

1.1. Dàn ý phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 1

1. Mở bài

– Nguyễn Dữ là người đã đưa khái niệm “truyền kỳ” tiến bước vào nền văn học Việt Nam. Tác phẩm nổi tiếng nhất và cũng là duy nhất của ông là Truyền kỳ mạn lục, gồm 20 truyện khác nhau.

– Một trong những truyện được biết đến nhiều nhất là Chuyện chức phán sự đền Tản Viên lấy nhân vật Ngô Tử Văn làm trung tâm.

2. Thân bài

* Ngô Tử Văn qua lời người dẫn chuyện và nhận xét của những người đương thời

– Là người nóng nảy, nhưng tính tình khảng khái, nên được nhiều người yêu quý kính trọng dành khen hai từ “cương trực”, danh tiếng tốt.

* Ngô Tử Văn xuất hiện trực tiếp qua các sự kiện:

– Đốt ngôi đền bị tên tướng giặc họ Thôi chiếm giữ:

+ Thể hiện lòng can đảm, tinh thần chính nghĩa, không phải là hành động bộc phát, nông nổi.

– Lúc gặp tên tướng giặc trong mộng:

+ Bình tĩnh, điềm nhiên, coi thường sự dọa dẫm của hắn.

– Lúc gặp và nói chuyện với Thổ Thần:

+ Bình tĩnh, thể hiện sự thông minh, nhanh trí khi hỏi thăm về tên tướng giặc, để chuẩn bị ứng phó.

– Lúc ở điện Diêm Vương:

+ Gặp cảnh kinh hãi cũng bình tĩnh mà kêu to để hòng kinh oan.

+ Không hề e sợ lời dọa dẫm kết tội của Diêm Vương, sẵn sàng đối chất với tên tướng giặc họ Thôi cho ra nhẽ.

* Chiến thắng của Ngô Tử Văn:

+ Niềm tin vào công lý, chính nghĩa của nhân dân ta, cũng như của tác giả Nguyễn Dữ, với quan niệm cái thiện luôn luôn chiến thắng cái gian tà ác độc.

3. Kết bài

– Nhân vật Ngô Tử Văn là một nhân vật tiêu biểu của trường phái hướng thiện., luôn lấy công bằng, lẽ phải làm nguyên lý sống.

– Thể hiện lòng yêu cái thiện, mong ước về một cuộc sống công bằng, hạnh phúc của nhân dân ta từ xa xưa cho tới tận ngày nay

1.2. Dàn ý phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 2

Mở bài:

+ Truyện có nhiều ý nghĩa (phản ánh hiện thực, ca ngợi những người trí thức dũng cảm …) nhưng trong đó chủ yếu nhất vẫn là nhằm đề cao nhân vật Tử Văn – đại biểu cho trí thức nước Việt giàu tinh thần dân tộc, yêu chuộng chính nghĩa, dũng cảm cương trực, dám đấu tranh chống cái ác, trừ hại cho dân.

+ “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” đã đề cao tinh thần khẳng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác, trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn

+ Chuyện chức phán sự đền Tản Viên kể về Ngô Tử Văn – người vốn khẳng khái, nóng nảy,thấy sự gian tà thì không thể chịu được.

+ Mọi người vẫn thường khen Văn là người cương trực.

Thân bài:

Kể tóm tắt: Ngô Tử Văn tên Soạn, người huyện Yên Dũng đất Lạng Giang tính tình khẳng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà không chịu được. Trong làng có 1 ngôi đền thiêng nhưng cuối đời nhà Hồ, quân Ngô sang lấn cướp, tên Bách hộ họ Thôi là tên tướng giặc bại trận chết ở đó rồi làm yêu làm quái trong dân gian. Tử Văn tức giận đốt đền làm tướng giặc mất nơi nương náu bèn hiện trong mơ đe dọa nhưng Tử Văn không sợ. Chiều tối có 1 người tự xưng là thổ công đến kể về việc bị cướp đền, tạm lánh ở đền Tản Viên và bày cho chàng cách ứng xử khi bị bắt xuống Minh ti. Đến đêm, Tử Văn bị quỷ sứ bắt đi. Chàng cứng cỏi vượt qua những áp lực, cản trở để làm rõ trắng đen và nỗ lực của chàng đã làm Diêm Vương sinh nghi cho người đến đền Tản Viên chứng thực. Quả đúng như lời Tử Văn nói nên Diêm Vương đã xử tội tướng giặc và cho Tử Văn sống lại. Thổ Công cảm kích, hiện về mời Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên. Chàng vui vẻ nhận lời rồi thu xếp việc nhà sau đó không bệnh mà mất.

+ Ở làng Tử Văn sống trước có một ngôi đền linh ứng nhưng giờ đã thành ngôi đền có hồn của tên giặc xâm lược tử trận gần đó làm yêu quái trong dân gian.

+ Trước sự việc ngôi đền bị uế tạp và yêu quái có thể làm hại dân, “Tử Văn rất tức giận, một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền”.

+ Sự khẳng khái, nóng nảy của Tử Văn đã dẫn đến một hành động dũng cảm vì dân trừ hại.

+ Sự tức giận của Tử Văn không phải là sự tức giận cho riêng mình mà là sự tức giận cho mọi người dân đang bị yêu quái quấy nhiễu. ->Vì thế mà việc làm của Tử Văn là đáng ca ngợi.

+ Sau khi đốt ngôi đền,Tử Văn ốm nặng rồi “thấy hai tên quỷ sứ đến bắt đi rất gấp, kéo ra ngoài thành vế phía đông”.

+ Lúc ở chốn âm cung, do chỉ nghe bên nguyên, Diêm Vương – vị quan tòa xử kiện- người cầm cán cân công lí – cũng đã có lúc tỏ ra mơ hồ. Khi đứng trước công đường Ngô Tử Văn càng tỏ ra mình là người có khí phách.

+ Chàng không chỉ khẳng định:”Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian” mà còn dũng cảm vạch mặt tên bại tướng gian tà với lời lẽ “rất cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”. Chàng chiến đấu đến cùng vì lẽ phải.

+ Từng bước, từng bước Ngô Tử Văn đã đánh lui tất cả sự phản công, kháng cự của kẻ thù, cuối cùng đã hoàn toàn đánh gục tên tướng giặc.

+ Sau khi được minh oan ở minh ti, Tử Văn trở về nhà chưa được 1 tháng thì Thổ công đến bảo Tử Văn nên nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên. Thổ công nói:”người ta sống ở đời, xưa nay ai chẳng phải chết, miễn là chết đi còn được tiếng về sau” và khuyên Văn nên nhận.Thế là Văn vui vẻ nhận lời. việc được nhận chức ở đền Tản Viên đã nói lên thắng lợi của chàng trong cuộc đấu tranh với tên hung thần xảo quyệt.

+ Sự thắng lợi này đã khẳng định chàng là người tốt, chính nghĩa, dám đấu tranh để thực hiện công lí. Con người của chính nghĩa đã được đứng ra để thực hiện công lý là một thắng lợi có ý nghĩa sâu sắc, khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà.

+ Cốt truyện của Nguyễn Dữ giàu kịch tính, kết cấu chặt chẽ, logic. Tác giả đã dẫn dắt chuyện vô cùng khéo léo, mở ra bằng một sự việc bất ngờ rồi dẫn dắt dần tới đỉnh điểm của kịch tính và giải quyết một cách hợp lí, thỏa đáng. Người đọc đồng cảm được với thái độ và quan điểm của nhà văn, nhất là thái độ ngợi ca người trí thức, ngợi ca tinh thần dân tộc, quan niệm ác giả, ác báo, … Điều đáng nói ở đây là cốt lõi hiện thực đã được lồng vào một cốt truyện kì ảo. Người đọc bị mê hoặc bởi bức màn kì ảo để rồi khi đọc hết, suy ngẫm về các nhân vật, tình tiết … sẽ nhận ra giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm.

Kết bài:

+ Câu chuyện đề cao nhân vật Ngô Tử Văn – đại diện cho tầng lớp trí thức nước Việt giàu tinh thần dân tộc, chuộng chính nghĩa, dũng cảm, cương trực, dám đấu tranh chống lai cái ác trừ hạ cho dân. Truyện còn thể hiện niềm tin công lý, chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà.

Tham khảo thêm: Dàn ý Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn

• Dàn ý cảm nhận về nhân vật Ngô Tử Văn

2. Văn mẫu Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn

2.1. Phân tích Ngô Tử Văn mẫu 1

Nguyễn Dữ là một danh sĩ thời Lê sơ, thời nhà Mạc và là tác giả của “Truyền kỳ mạn lục”, một tác phẩm truyền kỳ nổi tiếng tại Việt Nam được coi là áng “thiên cổ kì bút”. “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong số hai mươi truyện viết bằng chữ Hán, tiêu biểu trong “Truyền kì mạn lục”. Truyện đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật chính Ngô Tử Văn với tinh thần khẳng khái, cương trực và giàu lòng dũng cảm.

“Truyền kì mạn lục” được viết bằng tản văn xen lẫn biền văn và thơ ca, từ khúc, cuối mỗi truyện thường có lời bình của tác giả. Nội dung tác phẩm có giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc. Tác giả lấy xưa để nói nay, lấy cái “kì” để nói cái “thực”. “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong những truyện tiêu biểu trong tập “Truyền kì mạn lục” khẳng định tính dân tộc, tinh thần yêu nước và ý chí chiến đấu cho chính nghĩa thông qua việc xây dựng thành công nhân vật Ngô Tử Văn.

Mở đầu truyện, Nguyễn Dữ giới thiệu lai lịch Ngô Tử Văn với cách giới thiệu quen thuộc, truyền thống trong văn học cổ gồm tên, quê quán, tính tình: “Ngô Tử Văn tên là Soạn, người huyện Yên Dũng đất Lạng Giang. Chàng vốn khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực”. Cách giới thiệu trực tiếp, ngắn gọn tạo cho người đọc ấn tượng về Ngô Tử Văn – một trí thức khẳng khái, dũng cảm. Sự dũng cảm ấy thể hiện ngay ở việc đốt đền của chàng. Lí do Tử Văn đốt đền bởi tức giận không chịu được cảnh yêu tà tác oai tác quái hại dân. Chàng đã dám đứng lên trừ yêu diệt quái giúp dân làng. Trước khi đốt đền, chàng đã chuẩn bị kĩ lưỡng: “tắm gội sạch sẽ, khấn trời”. Tử Văn làm việc ghê gớm một cách cẩn trọng, công khai, xuất phát từ một ý thức rõ ràng, muốn lấy lòng trong sạch, muốn lấy thái độ chân thành của mình để được trời đồng tình, ủng hộ. Sau khi đốt đền, mọi người đều lắc đầu lè lưỡi, chỉ có chàng vẫn ngất ngưởng tự nhiên bởi chàng tin vào việc chính nghĩa mình làm. Ngô Tử Văn hiện lên là một trí thức cương trực, là hình ảnh của kẻ sĩ vì dân.

Sự cương trực của chàng càng được thể hiện rõ ràng qua cuộc đối thoại với hồn ma Bách hộ họ Thôi, qua cuộc đối chất ở Minh ti,… Sau khi đốt đền, Tử Văn bị hồn ma làm cho sốt rét. Sau đó khi gặp thì hồn ma mắng mó, đe dọa và quyết kiện chàng tại Phong đô. Trái ngược với sự tức giận của hồn ma, Tử Văn vẫn mặc kệ, ngồi ngất ngưởng tự nhiên. Với bản tính rất kiên cường, chàng không sợ những lời đe dọa, chàng luôn tự tin vào việc mình làm là chính nghĩa. Bởi vậy, trong cuộc gặp gỡ với Thổ công, khi Thổ công nói sẽ giúp đỡ, cung cấp sự thật, chứng cớ thì Tử Văn càng quyết tâm làm việc nghĩa tới cùng.

Tử Văn bị bắt xuống Minh ti rùng rợn với những tên quỷ Dạ Xoa, đều mắt xanh tóc đỏ, hình dáng nanh ác, nhưng Tử Văn không hề sợ ma quỷ. Khi bị Diêm Vương buộc tội, Tử Văn kêu oán, sau đó chàng vạch mặt tên bại tướng bằng lời lẽ cứng cỏi: “Nếu nhà vua không tin lời tôi, xin tư giấy đến đền Tản Viên để hỏi, không đúng như thế, tôi xin chịu thêm tội nói càn”. Trải qua một cuộc xung đột đầy đối chất, cuối cùng lòng nghĩa khí của Tử Văn đã thắng lợi vẻ vang. Qua cuộc đối chất ở âm phủ, Ngô Tử Văn hiện lên là một người ngay thẳng, là người tiêu biểu cho kẻ sĩ nước Nam: cương trực, dám đấu tranh vì lẽ phải tới cùng.

Đặc biệt, lời bình cuối chuyện của người viết càng tô đậm thêm vẻ đẹp của Ngô Tử Văn: “Người ta thường nói: Cứng thì gãy, kẻ sĩ lo không cứng mà thôi, còn gãy, không gãy là việc trời. Sao nên đoán trước là sẽ gãy mà chịu đổi cứng ra mềm? Ngô Tử Văn chỉ là một anh áo vải. Duy giữ được cái cứng nên dám đốt cháy đền tà, bẻ gãy yêu quỷ, chỉ một hành động mà cái tức của thần, của người đều được rửa sạch, vì thế mà rạng danh với Minh Tào, rồi được trao chức vị để đền công, thật là xứng đáng. Làm kẻ sĩ chớ kiêng sợ sự cứng cỏi”. Lời bình như đề cao thêm sự cứng cỏi trong con người Ngô Tử Văn. Đó là cái cứng cỏi vì chính nghĩa, dù có nhất thời chịu khuất, nhưng chắc chắn được mọi người ủng hộ và nhất định sẽ chiến thắng nhờ có sự ủng hộ ấy.

Với cốt truyện được kết cấu như một xung đột đầy kịch tính có mở đầu, có xung đột, có phát triển, có đỉnh điểm và có kết thúc, cách xây dựng nhân vật theo hai tuyến thiện và ác, kết hợp sử dụng các yếu tố kì ảo, truyện đã xây dựng thành công nhân vật Ngô Tử Văn cương trực, thẳng thắn, là hình ảnh của kẻ sĩ nước Việt bất khuất, chính trực. Thông qua nhân vật Ngô Tử Văn, Nguyễn Dữ khéo léo thể hiện niềm tin vào công lí, chính nghĩa thắng gian tà, thiện thắng ác.

Ngô Tử Văn là một nhân vật đại diện cho chính nghĩa, là kết tinh vẻ đẹp của kẻ sĩ cương trực, yêu nước, thương dân. Ta hiểu vì sao “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” nói riêng và “Truyền kì mạn lục” nói chung được xem là “thiên cổ kì bút” của cả dân tộc.

2.2. Phân tích Ngô Tử Văn mẫu 2

Nguyễn Dữ là một nhà văn nổi tiếng vào khoảng thế kỉ XVI, ông đã đóng góp vào nền văn học Việt Nam tác phẩm để đời “Truyền kì mạn lục” bao gồm 20 truyện viết bằng chữ Hán theo thể tản văn xen lần biền văn và thơ ca. Bên cạnh “Chuyện người con gái Nam Xương” vốn rất nổi tiếng, tác phẩm được nhiều người đọc đón nhận cũng không kém chính là “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.

Truyện xoay quanh nhân vật Ngô Tử Văn, là một người khảng khái, chính trực, dũng cảm, có tinh thần vì dân trừ hại. Thông qua câu chuyện này, tác giả muốn đề cao tinh thần trượng nghĩa, đồng thời cũng bày tỏ khát vọng về công lí, khuyên răn con người sống và hành động hợp với lẽ phải, không làm điều ác, bênh vực cái thiện.

Ngô Tử Văn là một kẻ sĩ nổi tiếng bởi sự khẳng khái, yêu thích chính nghĩa và luôn tỏ thái độ bất bình với những việc trái với đạo lí, lẽ phải. Chính bởi tính tình này mà Ngô Tử Văn không thể làm ngơ trước cảnh một tên tướng bại trận sau khi thành ma đã tác oai tác quái làm hại dân lành. Chàng quyết định đốt đền của hắn để thay dân trừ hại. Hành động của chàng được thổ công bênh vực và đã chỉ cách để trình bày sự việc với Diêm Vương. Sự việc sáng tỏ, Ngô Tử Văn sống lại và được phong chức làm chức phán sự đền Tản Viên, chuyên phán xử để đòi lại công bằng, sự thật cho người dân hiền lành vô tội.

Truyện được đưa vào một thế giới thần kì, huyền ảo, vừa là phong cách nghệ thuật của Nguyễn Dữ vừa khiến người đọc bị mê hoặc vào thế giới của truyện, từ đó suy ngẫm để rút ra giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm. Càng đi sâu vào phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, người đọc sẽ càng thấy được niềm tin vào chính nghĩa, tinh thần tự tôn dân tộc, quyết đấu tranh chống lại cái ác đến cùng.

Nghệ thuật xây dựng cốt truyện hấp dẫn và miêu tả nhân vật của Nguyễn Dữ đã khiến người đọc có thể hình dung ra tính cách của nhân vật Ngô Tử Văn ngay ở những lời giới thiệu đầu tiên. Cách giới thiệu ngắn gọn về tên, họ, quê quan, tính cách đã là cho người đọc tin tưởng hơn về mức độ chân thật của câu chuyện. Ngô Tử Văn tên Soạn, họ Ngô, người ở đất Lạng Giang, tinh cách khẳng khái, nóng nảy, cương trực, chuộng chính nghĩa và thấy chuyện bất bình thì không thể bỏ qua mà luôn ra tay cứu người hành đạo, không nề hà những thiệt thòi về bản thân.

Giọng điệu trong lời miêu tả của Nguyễn Dữ có tính ngợi ca, khiến người đọc có cái nhìn tin tưởng, trông đợi vào hành động của nhân vật trong suốt diễn biến của câu chuyện. Minh chứng cho hành động trượng nghĩa, tính tình cương trực, không sợ cái ác của Ngô Tử Văn được thể hiện ở cuộc đấu tranh với hồn ma tên tướng giặc nơi trần gian và nơi Minh ty khi diện kiến Diêm Vương.

Ở cuộc đấu tranh nơi trần gian, hành động đầu tiên của nhân vật Ngô Tử Văn là việc đốt đền. Việc đốt đền là việc liên quan đến tâm linh, có thể mang đến những hậu quả khó lường cho người gây ra hành động này. Mọi người đều sợ hãi và không dám làm việc này mặc dù ai ai cũng thấy hành động hại người, hại dân chúng của hồn ma tên tướng giặc.

Nhưng Ngô Tử Văn thì khắc, chàng quyết tâm đi đốt đền tên tướng để trừ hại cho dân. Hành động của chàng không phải là hành động bộc phát nhất thời mà là hành động được chuẩn bị rất kỹ càng, chứng tỏ sự quyết tâm của chàng. Ngô Tử Văn tắm rửa sạch sẽ, khấn trời để thể hiện lòng thành kính của mình. Hành động này chứng tỏ không phải chàng là người có hành động hỗn láo, đốt phá đền thờ của thánh thần mà là hành động chính nghĩa, cần sự chứng giám và trợ giúp của trời xanh để có thể thành công trừng trị tên hồn ma tướng giặc, mang lại cuộc sống bình yên cho dân.

Sau khi đốt đền, Ngô Tử Văn bị tên Bách hộ họ Thôi làm cho hôn mê, sốt, điều này chứng tỏ tính hợp lí của câu chuyện bởi người phàm thì không thể chống lại những thế lực tâm linh. Khi đối mặt với tên Bách hộ họ Thôi, hắn vốn là tên tướng bại trận của giặc Minh, lúc sống đã đi xâm lược nước khác, làm hại biết bao người dân vô tội, cho đến tận khi chết, hắn vẫn giữ nguyên bản chất của mình, hơn nữa còn hung bạo hơn khi dám đuổi cả thổ công và mua chuộc những thổ thần bên cạnh để có thể tự do tác oai, tác quái.

Không những tàn ác, hắn còn là một tên lừa lọc, gian xảo khi dám dùng những triết lí thánh hiền khi nói chuyện với Ngô Tử Văn. Hắn tự xưng với Ngô Tử Văn hắn là “Tản văn cư sĩ” tức là một người có học thức, lại còn dám lấy đạo lí ra để răn dạy Ngô Tử Văn, rằng hành động đốt đền thờ của chàng là vô cùng sai trái, trái với nghiệp nhà Nho, cũng trái với đạo trời, trái với cái đức. Hắn buộc tôi Ngô Tử Văn hành động đốt đền là hành động “khinh nhờn hủy tượng”. Với những lí lẽ tưởng chừng như vô cùng thuyết phục như vậy, dường như mọi tội lỗi đều do Ngô Tử Văn gây nên.

Không những là một tên gian ác, xảo trá, hồn ma tên tướng giặc còn giả vờ nhân nghĩa, để cho Ngô Tử Văn một đường lui, lấy oai linh của quỷ thần để vừa hăm dọa, vừa mở đường ép Ngô Tử Văn phải làm: “Biết điều thì dựng trả ngôi đền như cũ. Nếu không thì vô cớ hủy đền Lư Sơn, Cố Thiệu sẽ khó lòng tránh khỏi tai vạ”

Tất cả những hành động hăm dọa của tên tướng không thể làm Ngô Tử Văn e sợ, chàng vẫn hoàn toàn tin vào lí tưởng của mình, vẫn “cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên”. Có thái độ như vậy là bởi Ngô Tử Văn đã nắm được chính nghĩa, là người theo lẽ phải nên chàng không cần sợ gì hết.

Tính cách cương trực, xem trọng lẽ phải của Ngô Tử Văn còn được thể hiện trong cuộc gặp gỡ với Thổ Công. Thổ công rất vui vừng và ủng hộ hành động đốt đền của Ngô Tử Văn. Sự đồng thuận của Thổ Công thể hiện một quan điểm, hành động chính nghĩa thì sẽ luôn được thánh thần phù hộ, chấp thuận.

Khi nghe Thổ công kể lại câu chuyện, Ngô Tử Văn mới vỡ lẽ, có phút chốc chàng cũng cảm thấy e ngại vì dù sao chàng cũng chỉ là người trần mắt thịt, mà tên tướng giặc lại vô cùng hung hãn. Khi được nghe Thổ công mách nước, chàng đã biết cách để trình bày trước mặt Diêm vương. Cuộc tranh cãi khốc liệt xảy ra ở Minh Ty cũng là một minh chứng cho sự chính trực của Ngô Tử Văn.

Cuộc tranh cãi ở Âm phủ vô cùng khốc liệt và có nhiều yếu tố đe dọa, chống lại Ngô Tử Văn. Xét ở phương diện lí, tình thì chàng cũng đều là người yếu thế: Chàng là một người thường mà lại dám hành động đốt đền thờ thánh thần.

Ngay từ khi bị áp giải vào Âm phủ, chàng đã bị sỉ vả, mắng đủ điều, thậm chí là bị vu cáo “tên này bướng bỉnh, ngoan cố”. Diêm Vương cũng có cái nhìn không tốt về Ngô Tử Văn, cho rằng chính chàng là người làm trái đạo nghĩa, dám có hành động hỗn láo.

Nhưng mối đe dọa lớn nhất của Ngô Tử Văn vẫn chính là “Người bị hại” tên Bách hộ họ Thôi. Hắn đã có mặt trước sân và đang đặt điều vu cáo. Nhưng chưa dừng lại ở đó, điều gian xảo của tên hồn ma tướng giặc còn thể hiện ở chỗ khi thấy Tử Văn cứng cỏi, hắn thấy vu vạ không được liền giả giọng nhân nghĩa: “Gã kia một kẻ học trò, thật là ngu bướng, quả đáng tội lắm. Nhưng đã trách mắng như vậy, cũng đủ răn đe rồi. Xin Đại vương khoan dung tha cho hắn để tỏ cái đức rộng rãi. Chẳng cần đòi hỏi dây dưa, nếu thẳng tay trị tội nó, sợ hại đến cái đức hiếu sinh”.

Và hành động, thái độ của Tử Văn khi ở nơi Âm phủ càng thể hiện được sự khẳng khái, cương trực cũng như sự dũng cảm của bản thân. Chàng trình bày với Diêm Vương từ đầu đến cuối sự việc, giọng điệu đanh thép, lời lẽ cứng cỏi không chịu nhường chút nào. Và cái kết đúng như mong đợi của người đọc, tên bách hộ bị trừng trị thích đáng, còn Ngô Tử Văn được sống lại, còn được thăng chức làm chức phán sự, chuyên giải quyết chuyện trần gian để mang lại sự công bằng cho người dân lương thiện.

Chi tiết Ngô Tử Văn được nhận chức phán sự đền Tản Viên cũng là một chi tiết sáng trong truyện, thể hiện tính công bằng và khuyến khích những hành động chính nghĩa sẽ được đền đáp xứng đáng. Chàng thu nhận lời đề nghị của thổ thần, thu xếp việc nhà rồi không bệnh mà mất, trở thành viên quan đem lại công bằng cho dân.

“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên có nhiều ý nghĩa to lớn, vừa phản ánh hiện thực xã hội đầy rẫy những bất công, vừa thể hiện ước mơ, khát vọng của nhân dân về công lí, công bằng trong xã hội.

2.3. Phân tích Ngô Tử Văn mẫu 3

Nguyễn Dữ là nhà văn tiêu biểu trong nền văn học trung đại Việt Nam. Tác phẩm của ông phản ánh một thái độ nhân sinh, một ý tưởng đạo đức. Đó là những mong muốn của ông về một xã hội mọi người được sống yên bình trong nền đức trị, trong sự công bằng, trong tình cảm yêu thương nhân ái giữa con người với con người… Quan điểm đó đã được thể hiện trong nhân vật Ngô Tử Văn – một nhân vật dũng cảm kiên cường trong tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.”

Mở đầu tác phẩm, Ngô Tử Văn đã hiện lên với những dòng giới thiệu ngắn gọn: Tên là Soạn quê ở huyện Yên Dũng đất Lạng Giang. Chàng vốn khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta thường khen là một người cương trực. Lời giới thiệu ấy đã được minh chứng thông qua hành động đốt đền. Trong làng có một ngôi đền linh ứng lắm. Cuối đời nhà Hồ, quân Ngô sang lấn cướp, vùng ấy thành một nơi chiến trường. Bộ tướng của Mộc Thanh có viên Bách hộ họ Thôi, tử trận ở gần đền, từ đấy làm yêu làm quái trong dân gian. Trong khi mọi người đều sợ hãi, không dám làm gì quỷ thần ở ngôi đền gần làng thì Tử Văn cương quyết, ung dung, tắm rửa sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt hủy ngôi đền. Hành động đó xuất phát từ mong muốn diệt trừ yêu ma, trừ hại cho dân, cũng từ đó giúp ta thấy được cốt cách của một người dũng cảm, tin vào chính nghĩa, bênh vực người lương thiện của chàng.

Ngoài ra, sự cứng cỏi của Ngô Tử Văn còn được thể hiện thông qua thái độ của chàng dành cho tên tướng giặc. Tên tướng giặc là một kẻ xảo quyệt, hắn dùng tà phép khiến cho chàng bị sốt nóng sốt rét, đầu lảo đảo. Hồn ma tướng giặc buông lời mắng mỏ, đe dọa, quyết kiện Tử Văn xuống tận Diêm Vương. Trước sự ngang ngược trắng trợn, quyền phép đáng sợ của hồn ma tướng giặc, Ngô Tử Văn vẫn điềm nhiên, không hề run sợ mà tự tin, không coi những lời đe dọa ra gì, thậm chí chẳng thèm tiếp lời hồn ma tướng giặc.

Là một người cương trực nên Tử Văn không hề sợ điều gì, ngay cả khi bị lôi xuống địa phủ. Hồn ma kiện Tử Văn ở Minh ti làm Diêm Vương quát mắng Tử Văn, bênh vực hồn ma nhưng Tử Văn không hề run sợ cứng cỏi minh oan cho mình. Chàng không chỉ “kêu to”, khẳng định “Ngô Soạn này là kẻ ngay thẳng ở trần gian”, chàng còn dũng cảm vạch mặt tên bạo tướng gian tàn với lời lẽ rất “cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”. Khi đối diện trước Diêm Vương uy nghiêm, Tử Văn đấu tranh vạch tội tên tướng giặc bằng những lí lẽ, bằng chứng không thể chối cãi, giọng điệu đanh thép vững vàng. Chàng không chịu khuất phục trước uy quyền, kiên quyết đấu tranh cho công lí và lẽ phải đến cùng. Và công lí đã chiến thắng cái ác, hồn ma bị trừng phạt nặng nề, còn Tử Văn thì được ban thưởng.

Chiến thắng của Tử Văn chính là lời khẳng định cho sức mạnh của cái thiện, sự khẳng khái, tình yêu chính nghĩa và công bằng. Ngô Tử Văn đại diện cho tinh thần chính trực, sẵn sàng đấu tranh để bảo vệ cho nhân dân, cho sự lương thiện. Truyền kỳ mạn lục là tập truyện có nhiều thành tựu nghệ thuật, đặc biệt là nghệ thuật dựng truyện, dựng nhân vật. Nó vượt xa những truyện ký lịch sử vốn ít chú trọng đến tính cách và cuộc sống riêng của nhân vật, và cũng vượt xa truyện cổ dân gian thường ít đi sâu vào nội tâm nhân vật.

Tác phẩm kết hợp một cách nhuần nhuyễn, tài tình những phương thức tự sự, trữ tình và cả kịch, giữa ngôn ngữ nhân vật và ngôn ngữ tác giả, giữa văn xuôi, văn biền ngẫu và thơ ca. Lời văn cô đọng, súc tích, chặt chẽ, hài hòa và sinh động. Truyền kỳ mạn lục là mẫu mực của thể truyền kỳ, là “thiên cổ kỳ bút”, là “áng văn hay của bậc đại gia”, tiêu biểu cho những thành tựu của văn học hình tượng viết bằng chữ Hán dưới ảnh hưởng của sáng tác dân gian. Điều đó đã được thể hiện rõ rệt thông qua “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”.

Câu chuyện kết thúc với thắng lợi dành cho Ngô Tử Văn, hay nói cách khác, đó là chiến thắng của chính nghĩa. Thông qua tác phẩm này, tác giả đã gửi gắm cho chúng ta những bài học nhân sinh vô cùng sâu sắc, đó cũng là bài học mà không chỉ con người thời trung đại, mà ngay cả chúng ta, những người thời hiện đại cần phải học hỏi để giữ cho bản thân niềm tin vào chính nghĩa, vào thiên lương ở đời.

2.4. Phân tích Ngô Tử Văn mẫu 4

Nguyễn Dữ là người đã đưa khái niệm “truyền kỳ” tiến bước vào nền văn học Việt Nam, khởi đầu cho một thể loại mới trong nền văn học trung đại của dân tộc ta. Tác phẩm nổi tiếng nhất và cũng là duy nhất của ông là Truyền kỳ mạn lục, gồm 20 truyện khác nhau và những bình luận, ý kiến của tác giả cuối mỗi truyện. “Truyền kì mạn lục” được xem là một áng “thiên cổ kỳ bút”, thông qua đó ta có thể hiểu một phần nào về nhân sinh quan cũng như thái độ sống của Nguyễn Dữ. Một trong những truyện được biết đến nhiều nhất là Chuyện chức phán sự đền Tản Viên lấy nhân vật Ngô Tử Văn làm trung tâm, với những đức tính tốt đẹp, dũng cảm, chính trực và thông minh không sợ cường quyền sợ cái ác.

Ở đầu câu chuyện, nhân vật Ngô Tử Văn xuất hiện thông qua lời kể và lời nhận xét của những người cùng thời, thấy được rằng chàng tuy là người nóng nảy, nhưng tính tình khảng khái, nên được nhiều người yêu quý kính trọng dành khen hai từ “cương trực”, danh tiếng tốt.

Lần tiếp theo hình ảnh Ngô Tử Văn và tính tình của chàng lại được bộc lộ trực tiếp qua những hành động của chàng, vốn căm ghét cái ác quấy nhiễu dân thường Ngô Tử Văn đã lên kế hoạch đốt ngôi đền nơi có tên Bách hộ họ Thôi chết trận, chiếm giữ để tác oai tác quái. Tử Văn là người đã quyết thì làm cho được, chứ chẳng e dè những lời căn ngăn, cũng để tâm đến thái độ “lắc đầu lè lưỡi, lo sợ” của những người vì lo lắng cho anh mà ra sức khuyên ngăn. Tuy vốn tính nóng nảy, nhưng hành động đốt đền của Tử Văn không phải là hành động bộc phát, làm liều, mà đó là sự chàng đã quyết phải làm, điều ấy thể hiện qua cách Tử Văn “tắm gội sạch sẽ, khấn trời, rồi đốt đền”. Điều ấy thể hiện chàng tin vào cái thiện, thay trời hành đạo, tin chắc ông trời có mắt sẽ ủng hộ và bảo vệ chàng khỏi cái ác hoành hành.

Sau sự việc đốt đền, Tử Văn đã lập tức gặp tai họa “thấy trong mình khó chịu, đầu lảo đảo, bụng run run rồi cả người nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét”, tên tướng giặc bị mất nơi cư trú đã giả vờ làm cư sĩ đến báo mộng, uy hiếp bắt chàng phải dựng lại đền nếu không sẽ phải gặp tai vạ, và tình trạng hiện tại của Tử Văn chính là lời cảnh cáo. Tuy nhiên vốn gan dạ, dũng cảm, lại thấy việc mình làm là chính nghĩa, không phải sợ, chàng vẫn giữ một phong thái ung dung, bình tĩnh, không hề sợ những lời đe dọa của tên tướng giặc “mặc kệ, vẫn ngồi ngất ngưởng tự nhiên”. Đó là phong thái của bậc anh hùng, hồn ma kia tuy đến đe dọa nhưng lại cũng phải tức giận mà bỏ đi, bởi vốn dĩ Tử Văn kinh thường, có thèm sợ hắn đâu.

Nóng tính, hành động nhanh gọn nhưng Tử Văn cũng thực là người biết nghĩ trước nghĩ sau, khi gặp được thổ thần, chàng đã hỏi han về tên tướng giặc hòng có sự chuẩn bị nếu có gặp bất trắc: “Liệu hắn có thực là tay hung hãn có thể gieo vạ cho tôi không?”. Điều đó không có nghĩa là Tử Văn đã bắt đầu lo lắng mà chỉ là sự trù bị “biết địch biết ta, trăm trận trăm thắng” như lời cổ nhân vẫn dạy bảo, ắt chẳng bao giờ sai lệch.

Quả thật tên tướng giặc đã ám hại, khiến Tử Văn phải xuống chốn âm tào địa ngục để trình diện với Diêm Vương, thế nhưng đã dám đốt đền của ma quỷ thì sao Tử Văn còn sợ hãi gì nữa. Gặp cảnh hãi hùng, tanh tưởi chốn âm ti “…gió tanh sóng xám, hơi lạnh thấu xương. Hai bên cầu có đến mấy vạn quỷ Dạ Xoa đều mắt xanh tóc đỏ, hình dáng nanh ác”, chàng chẳng những không sợ sệt khúm núm núm mà còn hô to để minh oan cho bản thân: “Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian, có tội lỗi gì xin bảo cho, không nên bắt phải chết một cách oan uổng”. Trình diện với Diêm Vương, dẫu bị quát mắng, định tội trách phạt, lời như sấm bên tai, nhưng Tử Văn vẫn kiên quyết tâu trình một cách thật rõ ràng, bởi trong tâm chàng đã có một niềm tin về công lý lẽ phải, lại cũng nắm bắt được cớ sự mà vị Thổ Thần giãi bày cho. Chí khí của bậc anh hùng, lòng can đảm, tinh thần chính nghĩa của Tử Văn thật khiến cho người đời nể phục, chẳng trách được tiếng thơm “cương trực”.

Trước sự khẳng khái, kiên định của Ngô Tử Văn, Diêm Vương cũng bị lay động, có ý nghi ngờ tên tướng giặc, bèn cho tra xét, chứng thực được những điều Tử Văn nói đều là sự thật, không gian dối nửa lời. Diêm Vương tức giận trách cứ đám quần thần, lại cho người đày tên tướng giặc kia xuống tận ngục Cửu U chịu tội. Chiến thắng của Ngô Tử Văn chính là hiện thân của niềm tin vào công lý, chính nghĩa của nhân dân ta, cũng như của tác giả Nguyễn Dữ, với quan niệm cái thiện luôn luôn chiến thắng cái gian tà ác độc. Tên tướng giặc họ Thôi vốn là quân xâm lược, sống đã gây họa cho nhân dân ta, khi chết đi cũng lại giở thói nhũng nhiễu, kẻ như thế đày xuống ngục Cửu U là sự trừng phạt vô cùng thích đáng. Còn Ngô Tử Văn, dù sống hay chết chàng cũng là người chính trực, luôn bảo vệ lẽ phải bằng mọi giá, không sợ hãi cường quyền, thế nên xứng đáng được hưởng nửa phần xôi thịt với Thổ Thần, sau lại được chức phán sự đền Tản Viên, tạo phúc cho muôn dân. Đó là lẽ công bằng ở đời, cũng là quan niệm của Nguyễn Dữ.

Nhân vật Ngô Tử Văn là một nhân vật tiêu biểu của trường phái hướng thiện., luôn lấy công bằng, lẽ phải làm nguyên lý sống, không chịu được cái ác hoành hành, ra tay trừ hại cho muôn dân, là mẫu hình lý tưởng trong thể loại truyền kỳ cũng như nhiều thể loại văn học dân gian khác. Thể hiện lòng yêu cái thiện, mong ước về một cuộc sống công bằng, hạnh phúc của nhân dân ta từ xa xưa cho tới tận ngày nay.

2.5. Phân tích Ngô Tử Văn mẫu 5

Đến với “Truyền kì mạn lục” là đến với áng “thiên cổ tùy bút” của nền văn học Việt Nam. Trong ấy có truyện viết về “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong những tùy bút xuất sắc nhất lúc bấy giờ. Trong chuyện, nhân vật Ngô Tử Văn hiện lên với những tính cách đẹp đẽ, đại diện cho chính nghĩa, cái chân lý của cuộc đời.

Nguyễn Dữ là một trong những tác giả tiêu biểu trong nền văn học Trung đại Việt Nam, tên tuổi của ông gắn với tập truyện “Truyền kỳ mạn lục” mà đặc biệt trong ấy là truyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” với nhân vật Ngô Tử Văn – một trí thức nước Việt. Tác phẩm được viết bằng chữ Hán theo kiểu văn xuôi truyền kỳ. Tác phẩm tiêu biểu cho thể loại văn học phản ánh hiện thực sâu sắc qua những yếu tố kỳ ảo, hoang đường. Với hệ thống nhân vật phức tạp, sâu sắc bao gồm cả thế giới loài người hay ma quỷ. Tác phẩm ca ngợi tính cách dũng cảm, kiên cường dám chống lại cái ác đến cùng trừ hại cho dân của nhân vật Ngô Tử Văn. Tác phẩm được viết khi tác giả – Nguyễn Dữ đang trong khoảng thời gian cáo quan về ở ẩn, bộc lộ rõ quan điểm sống và tấm lòng của ông với cuộc đời.

Nhân vật chính được giới thiệu rõ ràng về lai lịch, gốc gác. Câu chuyện trong ấy thật tự nhiên, đơn giản, họ tên, những hình dung đầu về nhân vật chính. Nhân vật chính được giới thiệu là người có tính tình thẳng thắn, cương trực song vô cùng nóng nảy, thấy sự gian tà hay điều không phải thì không thể bỏ qua mà đi được. Chàng là người gan dạ, dám đốt cháy đền thờ mà mọi người vẫn thường hay nhấn mạnh rằng đó là đền thiêng,.. Ngô Tử Văn đã chứng minh cái tính cách thẳng thắn, dám nghĩ, dám làm của mình, chàng cương quyết, công khai và tự tin vào năng lực, hành động của mình, chàng châm lửa đốt hủy ngôi đền ấy. Hành động cương quyết ấy như xác minh, khẳng định bản thân cũng như quan niệm, chính kiến của mình trước mọi tình huống.

Ngô Tử Văn còn là người có cái nhìn và sự đánh giá thấu đáo, chàng biết được sự việc hồn ma tên tướng giặc quen thói ý mạnh hiếp yếu, khi chết đi vẫn quen thói cướp nơi trú ngụ của thổ thần nước Việt, bày trò đút lót bắt người dân phải cống nạp các lễ vật. Ngô Tử Văn đã một tay thay mặt nhân dân đứng lên chống lại sự xâm lấn ấy. Hành động đốt đền của Tử Văn là chính xác, song sau đó tên tướng giặc lại hiện hình, cho rằng mình là kẻ bị hại, dùng tà phép khiến cho Ngô Tử Văn bị sốt nóng, sốt rét, đầu lảo đảo. Hồn ma tướng giặc còn quyết kiện chàng tới tận Diêm Vương.

Trước hành động quá quắt của tướng giặc, Ngô Tử Văn vẫn hiên ngang, điềm tĩnh không hề có chút lo sợ thậm chí còn không mảy may trước lời tướng giặc. Thái độ ấy của Ngô Tử Văn khiến người đọc càng nể phục, thái độ ấy thể hiện tính cương trực, cứng cỏi đặc biệt là niềm tin chiến thắng cái ác, cái xấu trong cuộc sống.

Tính cách kiên định của chàng còn thể hiện rõ khi chàng bị lôi xuống địa phủ, bị lôi vào xử kiện nhưng không hề nhụt chí, không hề run sợ trước tướng giặc. Tử Văn bảo vệ cái đúng, bảo vệ chân lý đến cùng. Chàng yêu cầu phán xét công khai, minh bạch, công bằng, chàng đứng lên ung dung vạch tội tướng giặc vừa làm sai mà lại cho rằng mình là người bị oan. Khi đứng trước Diêm Vương, Tử Văn đã đưa ra những lý lẽ xác đáng, những chứng cứ rõ ràng, chàng bảo vệ lẽ phải mà bất chấp tính mạng của mình. Trước những lời của tướng giặc, Tử Văn không bị run sợ mà ngẩng cao đầu chỉ ra từng tội trạng của tướng giặc. Tử Văn đã cương quyết đấu tranh bảo vệ lẽ phải, chiến đấu đến cùng và dành được phần thắng trước hồn ma gian tà của tên tướng giặc, bảo toàn sự sống. Tử Văn là đại diện là tấm gương cao cho mọi người, chàng được tiến cử vào chức phán sự đền Tản Viên, chịu trách nhiệm giữ gìn và bảo vệ công lý.

Chiến thắng của Ngô Tử Văn trước tướng giặc là chiến thắng của cái thiện trước cái ác, đó là hiện thân cho chân lý cho công lý trong cuộc đời, chính nghĩa luôn là đúng đắn. Chiến thắng của Ngô Tử Văn đã có ý nghĩa vô cùng to lớn, chiến thắng đã trừng trị thích đáng hồn ma tướng giặc gian xảo, làm sáng lên được tinh thần và ý chí của con người, không bị khuất phục trước cái ác, không bị hòa tan mà biến mất những phẩm chất cao đẹp của con người.

Nguyễn Dữ đã rất thành công khi xây dựng nên nhân vật Ngô Tử Văn – là đại diện tiêu biểu cho chính nghĩa chống lại tà ác, gian xảo. Truyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” đã tiêu biểu cho chuỗi truyện của Nguyễn Dữ, khẳng định niềm tin vào chính nghĩa luôn thắng gian tà. Truyện gây cho chúng ta bằng hàng loạt những hình ảnh và chi tiết kỳ ảo, giàu kịch tính, bằng cách kết cấu truyện, xây dựng hình tượng các nhân vật, Nguyễn Dữ đã cho người đọc một câu chuyện gần gũi, hấp dẫn người đọc.

2.6. Phân tích Ngô Tử Văn mẫu 6

Nguyễn Dữ là tác giả nổi tiếng của văn học trung đại Việt Nam. Tên tuổi của ông gắn liền với danh tiếng của bộ truyện “Truyền kỳ mạn lục”, tác phẩm được đánh giá là “thiên cổ kỳ bút” của nền văn học nước nhà. Trong đó “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là tác phẩm đặc sắc, ca ngợi tính cách dũng cảm, kiên cường, chính trực, dám chống lại cái ác đến cùng, trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn – một trí thức nước Việt.

“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” viết bằng chữ Hán theo thể văn xuôi truyền kỳ. Đây là thể loại văn học phản ánh hiện thực cuộc sống qua những yếu tố kỳ ảo hoang đường. Nhân vật trong bộ truyền kỳ gồm cả người, ma quỷ, thần thánh, có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, có thể xâm nhập thế giới của nhau. Bộ truyện “Truyền kì mạn lục” được sáng tác vào khoảng thế kỉ XVI, lúc xã hội phong kiến Việt Nam rơi vào suy thoái, khủng hoảng, nhân dân bất bình với tầng lớp thống trị, nhiều nho sĩ rơi vào tâm trạng hụt hẫng, nuối tiếc cho thời thịnh trị dưới sự cai trị của vua Lê Thánh Tông. Nguyễn Dữ sáng tác bộ truyện trong khoảng thời gian ông đã cáo quan ở ẩn vừa để phản ánh tình trạng xã hội, vừa để bộc lộ quan điểm sống và tấm lòng của ông với cuộc đời.

Nhân vật chính của tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” xuất hiện ngay từ đầu truyện bằng mấy dòng giới thiệu trực tiếp ngắn gọn về tên họ, quê quán, tính tình, phẩm chất. Ngô Tử Văn được giới thiệu là người tính tình cương trực, thẳng thắn, khẳng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không thể chịu được. Lời giới thiệu mang giọng ngợi khen, có tác dụng định hướng cho người đọc về hành động kiên quyết của nhân vật này. Minh chứng rõ ràng cho tính cách cứng cỏi của Ngô Tử Văn là hành động đốt đền tà của chàng. Trong khi mọi người đều lắc đầu, lè lưỡi, không dám làm gì quỷ thần ở ngôi đền gần làng quấy hại nhân dân thì Tử Văn cương quyết, công khai, đường hoàng, ung dung, tắm rửa sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt hủy ngôi đền. Hành động đó xuất phát từ muốn diệt trừ yêu ma, trừ hại cho dân, từ lòng tự tin vào chính nghĩa của Ngô Tử Văn, chứng tỏ cốt cách khẳng khái của kẻ sĩ.

Sự cương trực, khẳng khái của Ngô Tử Văn còn bộc lộ rõ qua thái độ của chàng với hồn ma tên tướng giặc. Tướng giặc khi sống là kẻ xâm lược nước ta, tàn hại dân ta, khi chết rồi vẫn quen thói ỷ mạnh hiếp yếu, cướp nơi trú ngụ của thổ thần nước Việt, lại còn gian trá bày trò đút lót rồi tác yêu tác quái với nhân dân trong vùng. Hắn bị Tử Văn đốt đền là đáng đời nhưng lại hiện hình, xảo quyệt làm như mình là kẻ bị hại, dùng tà phép khiến cho chàng bị sốt nóng sốt rét, đầu lảo đảo. Hồn ma tướng giặc buông lời mắng mỏ, đe dọa, quyết kiện Tử Văn xuống tận Diêm Vương. Trước sự ngang ngược trắng trợn, quyền phép đáng sợ của hồn ma tướng giặc, Ngô Tử Văn vẫn điềm nhiên, không hề run sợ mà tự tin, không coi những lời đe dọa ra gì, thậm chí chẳng thèm tiếp lời hồn ma tướng giặc. Thái độ ấy thể hiện một khí phách cứng cỏi, một niềm tin mạnh mẽ vào chính nghĩa, sự đúng đắn trong hành động của Ngô Tử Văn. Mặt khác, bản lĩnh của chàng còn thể hiện qua thái độ biết ơn lời chỉ dẫn của thổ thần nước Việt. Do Tử Văn dũng cảm, trừ hại cho dân nên thần linh mới phù trợ giúp đỡ chàng.

Tính cách kiên định chính nghĩa của Ngô Soạn còn thể hiện rõ trong quá trình chàng bị lôi xuống địa phủ. Cảnh địa phủ rùng rợn với quỷ sứ hung ác, con sông đầy gió tanh sóng xám. Tử Văn bị bọn quỷ sai lôi đi rất nhanh, bị phán xét lạnh lùng là kẻ “tội sâu ác nặng, không được liệt vào hàng khoan giảm”, bị kết thêm tội ngoan cố bướng bỉnh nhưng chàng chẳng hề run sợ, không hề nhụt chí, một mực kêu oan, đòi phải được phán xét công khai, minh bạch. Khi đối diện trước Diêm vương uy nghiêm, Tử Văn đấu tranh vạch tội tên tướng giặc bằng những lí lẽ cứng cỏi, bằng chứng không thể chối cãi, giọng điệu rất đanh thép vững vàng. Chàng đã bảo vệ lẽ phải mà bất chấp tính mạng của mình, không chịu khuất phục trước uy quyền, kiên quyết đấu tranh cho công lí và lẽ phải đến cùng. Kết quả, chàng đã chiến thắng hồn ma gian tà của tên tướng giặc, bảo toàn được sự sống của mình, được tiến cử vào chức phán sự đền Tản Viên, chịu trách nhiệm giữ gìn bảo vệ công lí. Chiến thắng ấy của Ngô Tử Văn có nghĩa vô cùng to lớn, đã trừng trị đích đáng hồn ma tướng giặc xảo trá, làm sáng tỏ nỗi oan khuất, phục hồi chức vị cho thổ thần nước Việt, giải trừ tai họa cho nhân dân.

Qua cuộc đấu tranh không khoan nhượng, chống lại cái ác, Ngô Tử Văn đã nổi bật lên là người chính trực, khẳng khái, dũng cảm bảo vệ công lí đến cùng, là một kẻ sĩ cứng cỏi của nước Việt. Từ đó, tác giả Nguyễn Dữ đã khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà, thể hiện tinh thần tự tôn dân tộc, bộc lộ quyết tâm đấu tranh triệt để với cái xấu cái ác.

Truyện thông qua cuộc đấu tranh của Ngô Tử Văn còn ngầm phản ánh thế giới thực của con người, với đầy rẫy sự việc xấu xa như nạn ăn của đút, tham quan dung túng che dấu cho cái ác hoành hành, công lí bị che mắt.

Truyện gây ấn tượng bằng một loạt những chi tiết kì ảo, cốt truyện giàu kịch tính, cách xây dựng nhân vật sắc nét, ngôn ngữ kể chuyện trau chuốt, súc tích. Truyện ca ngợi nhân vật Ngô Tử Văn, một trí thức nước Việt khẳng khái, nhân cách cứng cỏi, cao đẹp, qua đó bộc lộ niềm tin vào công lí, vào việc chính thắng tà.

2.7. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 7

Nguyễn Dữ là tác giả nổi tiếng của văn học trung đại Việt Nam. Tên tuổi của ông gắn liền với danh tiếng của bộ truyện “Truyền kỳ mạn lục”, tác phẩm được đánh giá là “thiên cổ kỳ bút” của nền văn học nước nhà. Tác phẩm được viết bằng chữ Hán, gồm 20 truyện, ra đời vào nửa đầu thế kỉ XVI, ghi chép lại những câu chuyên lạ trong dân gian. Tác phẩm thực sự là một sáng tác văn học với sự gia công, hư cấu, sáng tạo, trau chuốt, gọt giũa của Nguyễn Dữ chứ không phải chỉ là một công trình ghi chép đơn thuần. Bằng trí tưởng tượng phong phú và bằng một bút pháp linh hoạt, tác giả Truyền kỳ mạn lục đưa người đọc vào một thế giới huyền bí vừa có người, vừa có thần, vừa hư, vừa thật nhưng xuyên qua các lớp mù linh ảo, ly kỳ được thêu dệt ra một cách tài giỏi ấy vẫn hiện rõ một thế giới thật của cuộc đời mà ở đó nhan nhản những kẻ có quyền thế độc ác, tham lam. Tuy nhiên, bên cạnh sự tung hoành của cái xấu cái ác, Nguyễn Dữ vẫn nhìn thấy những phẩm cách lương thiện, trung thực, những tâm hồn thanh cao, tình người, tình yêu của nhân dân, của cái thiện vĩnh hằng và ông đã mô tả nó thật đẹp đẽ, mỹ lệ. Trong số đó có tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ” đã đề cao tinh thần khẳng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác, trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn; đồng thời thể hiện niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng gian tà.

Nhân vật chính của tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” xuất hiện ngay từ đầu truyện bằng mấy dòng giới thiệu trực tiếp ngắn gọn về tên họ, quê quán, tính tình, phẩm chất. Ngô Tử Văn được giới thiệu là người tính tình cương trực, thẳng thắn, khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không thể chịu được. Lời giới thiệu mang giọng ngợi khen, có tác dụng định hướng cho người đọc về hành động kiên quyết của nhân vật này. Ở làng Tử Văn sống có một ngôi của tên tướng giặc chết trận làm yêu làm quái trong dân gian. Trước sự việc ngôi đền bị uế tạp và yêu quái có thể làm hại dân, “Tử Văn rất tức giận, một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền”. Trong khi mọi người đều lắc đầu, lè lưỡi, không dám làm gì quỷ thần ở ngôi đền quấy hại nhân dân thì Tử Văn cương quyết, công khai, đường hoàng, ung dung hành động. Chàng đã dám làm việc mà mọi người đều kính sợ, không ai dám làm, đó là đốt đền.

Theo quan niệm của dân gian, đốt đền là một chuyện động trời, là động đến thần thánh. Tử Văn cũng biết điều đó nhưng chàng không sợ. Hành động của Tử Văn xuất phát từ tính cách “vốn ghét sự gian tà” của chàng. Sự khẳng khái, bộc trực của Tử Văn đã dẫn đến một hành động dũng cảm vì dân trừ hại. Sự tức giận của Tử Văn không phải là sự tức giận cho riêng mình mà là sự tức giận cho mọi người dân đang bị yêu quái quấy nhiễu. Vì thế mà việc làm đốt đền của Tử Văn là đáng ca ngợi. Hành động đó xuất phát từ ý‎ muốn diệt trừ yêu ma, trừ hại cho dân, từ lòng tự tin vào chính nghĩa của Ngô Tử Văn, chứng tỏ cốt cách khẳng khái của kẻ sĩ. Và đó cũng là hành động châm ngòi nổ cho một cuộc chiến giữa chàng và hồn ma tên tướng giặc bại trận.

Sự cương trực, khẳng khái của Ngô Tử Văn còn bộc lộ rõ qua thái độ của chàng với hồn ma tên tướng giặc. Nguyễn Dữ thật tài tình khi tạo ra hai hình tượng đối lập: một bên là sự ngay thẳng của Tử Văn còn kia là sự gian trá, xảo quyệt của viên Bách hộ họ Thôi, một tên tướng giặc bại trận phải bỏ thân nơi đất khách. Không nơi nương tựa, không người cúng tế, hồn ma lưu vong của tên tướng giặc đã cướp ngôi đền của Thổ thần lại còn tác oai tác quái, gây hoạ cho dân lành. Hắn còn xảo trá tới mức đút lót, dọa nạt những thần xung quanh. Khi Tử Văn đốt đền, hắn dùng lí lẽ đạo Nho để buộc tội, lấy oai linh quỷ thần để dọa nạt. Tử Văn không sợ thì hắn xuống tận Diêm Vương để cầu cứu. Tướng giặc khi sống là kẻ xâm lược nước ta, tàn hại dân ta, khi chết rồi vẫn quen thói ỷ mạnh hiếp yếu, bắt nạt mọi người. Hắn bị Tử Văn đốt đền là đáng đời nhưng lại hiện hình, xảo quyệt làm như mình là kẻ bị hại, dùng tà phép khiến cho chàng bị sốt nóng sốt rét, đầu lảo đảo. Hồn ma tướng giặc buông lời mắng mỏ, đe dọa, quyết kiện Tử Văn xuống tận Diêm Vương. Trước sự ngang ngược trắng trợn, quyền phép đáng sợ của hồn ma tướng giặc, Ngô Tử Văn vẫn điềm nhiên, không hề run sợ mà tự tin, không coi những lời đe dọa ra gì, thậm chí chẳng thèm tiếp lời hồn ma tướng giặc. Thái độ ấy thể hiện một khí phách cứng cỏi, một niềm tin mạnh mẽ vào chính nghĩa, sự đúng đắn trong hành động của Ngô Tử Văn.

Tuyên chiến với một kẻ thù đầy sức mạnh hiểm ác, lúc đầu Tử Văn “đơn thân độc mã”, nhưng chàng tin vào việc làm và sức mạnh chính nghĩa của mình. Hành động “vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên” của Tử Văn trước lời đe dọa của tướng giặc không phải là hành động bất cẩn của kẻ liều mà là hành động tự tin của người nắm được chính nghĩa trong tay. Mặt khác, bản lĩnh của chàng còn thể hiện qua thái độ biết ơn lời chỉ dẫn của thổ thần nước Việt. Do Tử Văn dũng cảm, trừ hại cho dân nên thần linh mới phù trợ giúp đỡ chàng. Câu hỏi của Tử Văn với Thổ Công: “Hắn có thực là tay hung hãn có thể gieo vạ cho tôi không?” không phải là câu hỏi của kẻ hoang mang lo sợ mà là câu hỏi của người muốn “biết địch biết ta” để giành lấy thắng lợi.Trong cuộc chiến đấu, Tử Văn có được sự trợ giúp của Thổ Thần, nhưng với một người bị đánh đuổi khỏi nơi ở của mình, không dám đấu tranh, “phải đến nương tựa đền Tản Viên”,”phải tạm ẩn nhẫn mà ngồi xó một nơi” thì Tử Văn có thể đặt hết niềm tin hay không? Cho nên, về cơ bản thì Tử Văn không hề có âm phù, dương trợ. Trong khi đó cuộc đấu tranh của chàng ngày càng gay go quyết liệt.

Tính cách kiên định chính nghĩa của Ngô Soạn còn thể hiện rõ trong quá trình chàng bị lôi xuống địa phủ. Tình thế của chàng ngày càng nguy hiểm.Hồn ma tên tướng giặc áp giải chàng xuống âm phủ,hắn quyết bẻ gãy ý chí của chàng trước mặt Diêm Vương để giành phần thắng về mình. Cảnh địa phủ rùng rợn với quỷ sứ hung ác, con sông đầy gió tanh sóng xám. Tử Văn bị bọn quỷ sai lôi đi rất nhanh, bị phán xét lạnh lùng là kẻ “tội sâu ác nặng, không được liệt vào hàng khoan giảm”, bị kết thêm tội ngoan cố bướng bỉnh nhưng chàng chẳng hề run sợ, không hề nhụt chí, một mực kêu oan, đòi phải được phán xét công khai, minh bạch. Nhưng ở chốn thâm cung, chàng khẳng định điều này đâu phải là dễ. Khi đối diện trước Diêm vương uy nghiêm, Tử Văn đấu tranh vạch tội tên tướng giặc bằng những lí lẽ cứng cỏi, bằng chứng không thể chối cãi, giọng điệu rất đanh thép vững vàng. Chàng đã bảo vệ lẽ phải mà bất chấp tính mạng của mình, không chịu khuất phục trước uy quyền, kiên quyết đấu tranh cho công lí và lẽ phải đến cùng.Nhưng do chỉ nghe một bên nguyên, Diêm Vương – vị quan tòa xử kiện, người cầm cán cân công lý cũng đã có lúc tỏ ra hồ đồ. Chính khi đứng trước pháp luật tử Văn càng tỏ rõ chàng là người có khí phách. Chàng không chỉ “kêu to”, khẳng định “Ngô Soạn này là kẻ ngay thẳng ở trần gian”, chàng còn dũng cảm vạch mặt tên bạo tướng gian tàn với lời lẽ rất “cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”. Giữa chốn công đường nơi âm phủ, tính cách Tử Văn vẫn là bộc trực, khẳng khái, vẫn một quyết tâm sắt đá. Chàng chiến đấu đến cùng vì lẽ phải. Cứ từng bước, Ngô Tử Văn đã đánh lui tất cả sự phản công, kháng cự của kẻ thù, cuối cùng là đánh gục hoàn toàn tên tướng giặc gian manh xảo trá. Kết quả, chàng đã chiến thắng hồn ma gian tà của tên tướng giặc, bảo toàn được sự sống của mình. Chiến thắng ấy của Ngô Tử Văn có ‎ nghĩa vô cùng to lớn, đã trừng trị đích đáng hồn ma tướng giặc xảo trá, làm sáng tỏ nỗi oan khuất, phục hồi chức vị cho thổ thần nước Việt, giải trừ tai họa cho nhân dân.

Sau khi được minh oan ở minh ti, Tử Văn trở về nhà chưa được một tháng thì Thổ công đến bảo Tử Văn nên nhậm chức phán sự ở đến Tản Viên. Thổ công nói: “người ta sống ở đời, xưa nay ai chẳng phải chết, miễn là chết đi còn được tiếng về sau” và khuyên Văn nên nhận. Thế là Văn vui vẻ nhận lời. Việc được nhận chức ở đền Tản Viên đã nói lên thắng lợi của chàng trong cuộc đấu tranh với tên hung thần xảo quyệt. Sự thắng lợi này đã khẳng định chàng là người tốt, chính nghĩa, dám đấu tranh để thực hiện công lí. Con người của chính nghĩa đã được đứng ra để thực hiện công lý là một thắng lợi có ý nghĩa sâu sắc, khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà.

Qua cuộc đấu tranh không khoan nhượng, chống lại cái ác, Ngô Tử Văn đã nổi bật lên là người chính trực, khẳng khái, dũng cảm bảo vệ công lí đến cùng, là một kẻ sĩ cứng cỏi của nước Việt. Từ đó, tác giả Nguyễn Dữ đã khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà, thể hiện tinh thần tự tôn dân tộc, bộc lộ quyết tâm đấu tranh triệt để với cái xấu cái ác. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên Nguyễn Dữ đã kết hợp thành công yếu tố ảo và thực. câu chuyện diễn ra đầy tính chất li kì bởi sự xuất hiện của thế giới âm cùng với những hồn ma, bóng quỷ với những việc khác thường: người chết đi sống lại từ dương gian xuống địa phủ, từ cõi âm lại về cõi dương. Nhưng chuyện lạ có vẻ như rất thực bởi cách dẫn người khác, dẫn việc cụ thể đến cả họ tên, quê quán và thời gian, địa điểm diễn ra sự việc. Yếu tố kì ảo giúp câu chuyện thêm phần li kì, hấp dẫn. yếu tố thực làm tăng tính xác thực, làm câu chuyện có ý nghĩa xã hội sâu sắc.

Tóm lại, câu chuyện đề cao nhân vật Ngô Tử Văn – đại diện cho tầng lớp trí thức nước Việt: khẳng khái, nhân cách cứng cỏi, cao đẹp, giàu tinh thần dân tộc, chuộng chính nghĩa, dũng cảm, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác trừ hại cho dân qua đó bộc lộ niềm tin vào công lí, vào việc chính thắng tà gian. Truyện thông qua cuộc đấu tranh của Ngô Tử Văn còn ngầm phản ánh thế giới thực của con người với đầy rẫy sự việc xấu xa như nạn ăn của đút, tham quan dung túng che dấu cho cái ác hoành hành, công lí bị che mắt. Truyện gây ấn tượng bằng một loạt những chi tiết kì ảo, cốt truyện giàu kịch tính, cách xây dựng nhân vật sắc nét, ngôn ngữ kể chuyện trau chuốt, súc tích.

2.8. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 8

Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên là một trong những chuyện hay, tiêu biểu của Truyền kỳ mạn lục. Câu chuyện đã phê phán hiện thực xã hội và đề cao phẩm chất kẻ sĩ, đồng thời phản ánh khá rõ tinh thần dân tộc của tác giả, mà nhân vật chính là Ngô Tử Văn một con người tính tình khẳng khái, trung trực.

Khác với một số truyện trong đó Nguyễn Dữ trình bày lai lịch và hành trình số phận của nhân vật từ đầu đến cuối, Chuyện chức phán sự ở đền Tản viên chỉ chọn 1 thời điểm có ý nghĩa nổi bật để bộc lộ đầy đủ tính cách nhân vật. Chuyện giống như một màn kịch ngắn, mở màn là sự xuất hiện của Ngô Tử Văn với hành động châm lửa đốt đền thiêng. Hành động đó chính là ngòi nổ cho một cuộc chiến đấu giữa chàng và hồn ma tên tướng giặc bại trận.

Cuộc chiến ngày đầu đã thể hiện được sự gay go khốc liệt và ngay từ lúc ấy tính cách Tử Văn được bộc lộ. Chàng “rất tức giận”, “tắm gội sạch sẽ, khấn trời, rồi chăm lửa đốt đền”. Hành động của Tử Văn là hành động có chủ đích, là hành động tuyên chiến với cái ác, với kẻ thù vì lợi ích trừ hại cho dân, xuất phát từ tính tình khẳng khái, cương trực, can đảm của chàng. Tử Văn quyết sống mái với kẻ gian tà, cho dù đối thủ là kẻ mà ai cũng phải kinh sợ.

Tuyên chiến với một kẻ thù đầy sức mạnh hiểm ác, lúc đầu Tử Văn “đơn thương độc mã”, nhưng Tử Văn tin vào việc làm và sức mạnh chính nghĩa của mình. Hành động ngồi “vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên” của Tử Văn trước lời đe dọa của tướng giặc không phải là hành động bất cẩn của kẻ liều mà là hành động tự tin của người nắm được chính nghĩa trong tay. Câu hỏi của Tử Văn với Thổ Công: “Hắn có thực là tay hung hãn có thể gieo vạ cho tôi không?” không phải là câu hỏi của kẻ hoang mang lo sợ mà là câu hỏi của người muốn “biết địch biết ta” để giành lấy thắng lợi.

Trong cuộc chiến đấu, Tử Văn có được sự trợ giúp của Thổ Công, nhưng với 1 người bị đánh đuổi khỏi nơi ở của mình, không dám đấu tranh, “phải đến nương tựa đền Tản Viên”, “phải tạm ẩn nhẫn mà ngồi xó một nơi” thì Tử Văn trông mong gì nhiều ở “ngoại viện”? Cho nên, về cơ bản thì Tử Văn không hề có âm phù, dương trợ. Trong khi đó cuộc đấu tranh của chàng ngày càng gay go quyết liệt. khi đối chất cùng tướng giặc, Tử Văn hoàn toàn tin vào bản thân, tin vào chính nghĩa mà chàng có thêm sức mạnh. Nhưng ở chốn thâm cung, chàng khẳng định điều này đâu phải là dễ. Do chỉ nghe một bên nguyên, Diêm Vương – vị quan tòa xử kiện, người cầm cán cân công lý cũng đã có lúc tỏ ra hồ đồ. Chính khi đứng trước pháp luật tử Văn càng tỏ rõ chàng là người có khí phách. Chàng không chỉ “kêu to”, khẳng định “Ngô Soạn này là kẻ ngay thẳng ở trần gian”, chàng còn dũng cảm vạch mặt tên bạo tướng gian tàn với lời lẽ rất “cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”. Giữa chốn công đường nơi âm phủ, tính cách Tử Văn vẫn là bộc trực, khẳng khái, vẫn một quyết tâm sắt đá. Chàng chiến đấu đến cùng vì lẽ phải. Cứ từng bước, Ngô Tử Văn đã đánh lui tất cả sự phản công, kháng cự của kẻ thù, cuối cùng là đánh gục hoàn toàn tên tướng giặc gian manh xảo trá.

Màn kịch khép lại với thắng lợi thuộc về Ngô Tử Văn. Kết thúc có hậu này chứng tỏ Nguyễn Dữ cũng đã tìm về nguồn cội “truyền thống nhân đạo và yêu nước” của dân tộc Việt Nam: “chính nghĩa thắng gian tà, tinh thần dân tộc thắng ngoại xâm” mà chính nghĩa đó được thể hiện qua hình ảnh nhân vật chính Ngô Tử Văn của chúng ta, một con người với một chính nghĩa toàn diện.

2.9. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 9

Các nhà văn, nhà thơ thời xưa khi sáng tác văn chương thường quan niệm “Văn dĩ tải đạo, thi dĩ ngôn chí”. Phải chăng cũng vì vậy mà hình tượng của người trí thức được yêu mến và nhắc đi nhắc lại trong nhiều tác phẩm lúc bấy giờ? Nguyễn Dữ cũng đã góp thêm nét vẽ chân dung người trí thức đương thời qua hình ảnh nhân vật Ngô Tử Văn trong “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” trích trong áng thiên cổ kì bút “Truyền kì mạn lục”. Qua câu chuyện mang đậm yếu tố kì ảo này, chân dung Ngô Tử Văn khẳng khái, cương trực quyết tâm chống lại cái xấu, cái ác mang những phẩm chất của một kẻ sĩ hiện lên thật rõ nét.

Ngô Tử Văn xuất hiện bằng những lời giới thiệu rất ngắn gọn và cụ thể về tên họ, quê quán, tính tình và phẩm chất. Đây là một lối giới thiệu rất đặc trưng của văn xuôi trung đại. Tác giả đã để cho nhân vật hiện lên qua những nét rất cơ bản nhưng đặc biệt trực tiếp giới thiệu được tính cách, phẩm chất của nhân vật để từ đó dẫn dắt đến những sự việc hoặc những tình tiết xảy ra trong câu chuyện “Chàng khẳng khái, nóng nảy, thấy gian tà thì không thể chịu được”. Đó không phải chỉ là những lời đánh giá chủ quan mà như một lời nhận xét rất khách quan “vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực. Tính cách ấy, Tử Văn vẫn giữ nguyên tới cuối tác phẩm và là tiền đề cho hành động quyết liệt của nhân vật sau này. Không vòng vo, nhân vật Tử Văn đã nhanh chóng đến với người đọc một cách vô cùng chân thực mang bóng hình của một bậc trí thức, nhà Nho cương trực.

Qua cuộc chiến đấu quyết liệt với tên Bách hộ họ Thôi, Ngô Tử Văn như “vàng đã qua thử lửa” sáng lên tinh thần dũng cảm, cương quyết trước gian tà, thực hiện đúng trách nhiệm của một người có học thức nhận biết được cái xấu, cái ác. Nghe tin ngôi đền trong làng bị yêu quái hị Thôi quấy nhiễu, với tính tình nóng nảy và bộc trực, không chịu đứng nhìn cái ác đang hoành hành, Tử Văn “rất tức giận, một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền”. “Đốt đền” đó là một hành động mà không phải ai cũng dám làm, bởi đền miếu là những nơi của tín ngưỡng, linh thiêng “mọi người đều lắc đầu lè lưỡi, lo sợ thay cho Tử Văn”. Nếu chỉ thoáng qua thì chắc hẳn nhiều người sẽ nghĩ đây là một hành động bồng bột, thiếu suy nghĩ của một kẻ đang trong cơn nóng giận. Nhưng không, trước hành động đốt đền, Ngô Tử Văn đã tắm gội chay sạch, khấn trời đất công khai và đàng hoàng rồi mới châm lửa đốt. Người trí thức này hiểu được sự linh thiêng của thần thánh, trời đất, cũng nhận biết được hành động mình đang làm nên đã tiến hành đầy đủ những nghi lễ chứ không phải là hành động làm càn của một kẻ vô học. Đó không phải là một sự liều lĩnh nữa, mà ở đây đã chứng tỏ bản lĩnh dám đương đầu với những khó khăn, thử thách để giành lại ngôi đền, giành lại cuộc sống bình yên cho dân làng của Ngô Tử Văn. Chàng đốt đền bởi chàng bất bình, tức giận vì hồn ma viên bách Hộ đã chiếm giữ ngôi đền để tác oai tác quái trong nhân gian, tất cả là vì lợi ích chung của nhân dân chứ không bởi bất kì một lí do cá nhân nào của Tử Văn. Không phân biệt con người hay ma quỷ, lẽ công bằng đều được chàng thực thi. Chàng như ánh sáng của chính nghĩa không chỉ dũng cảm đẩy lùi gian tà mà còn đánh vào sự mê tín, mê hoặc làm cho con người ta trở nên yếu đuối, nhu nhược. Phải chăng ý thức trách nhiệm cùng lương tâm của một kẻ sĩ đã không cho phép Tử Văn chỉ đứng nhìn ngay cả khi biết những hành động đó có thể làm cho chàng gặp nguy hiểm? Sự khẳng khái của chàng một lần nữa thể hiện qua thái độ coi thường tên tướng giặc với những lời lẽ hăm dọa của hắn. “Tử Văn mặc kệ, vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên”. Chàng ung dung khi đối mặt với những nguy hiểm bởi chàng tự tin vào chính nghĩa mà mình đang nắm giữ, tin hành động của mình là hành động theo lẽ phải. Sự tự tin của người trí thức một lần nữa chứng tỏ bản lĩnh phi phàm, cái cần thiết nhất để Tử Văn có thể bảo vệ chính nghĩa. Chính bởi theo chính nghĩa nên chàng đã được thần linh dang tay phù trợ giúp. Thổ Công đã giúp chàng hiểu rõ được bộ mặt xảo trá của kẻ thù, hiểu được trước mắt có biết bao khó khăn đang chờ chàng và mách kế để tiếp thêm động lực cho Tử Văn trong cuộc chiến tranh đầy cam go ấy.

Ngô Tử Văn đã bắt đầu bước đến những hồi căng thẳng nhất của trận chiến sinh tử ấy. Cuộc đấu tranh không hề đơn giản, nó khốc liệt và dai dẳng, nó không chỉ ở cõi trần, cõi người mà còn cả âm ti, địa phủ. Chàng bị quỷ bắt xuống địa ngục và sắp phải đối mặt với những hình phạt ghê rợn thế nhưng tinh thần khẳng khái ấy vẫn không hề bị lu mờ mà còn sáng lên hơn bao giờ hết. Không chùn bước, chàng kêu to khẳng định: “Ngô Soạn là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian, có tội lỗi gì xin bảo cho, không nên bắt phải chết một cách oan uổng”. Vững lòng tin về nhân phẩm của mình, chàng đã dám nói lên, dám kêu oan và sau nữa là dám vạch trần bộ mặt của kẻ gian tà. Trước lời kết tội của Diêm Vương, Tử Văn đã cầu xin được phán xét minh bạch công khai không một chút nhún nhường. Dù bị tên Bách hộ một mực vu oan giáng họa nhưng chàng không hề nao núng, sợ hãi làm cho lời lẽ và thái độ của tên tướng giặc kia trở nên xảo trá và khiến hắn tự lột chiếc mặt nạ xấu xa của chính mình. Chiếc mặt nạ của hắn rơi xuống cũng là lúc lá cờ chiến thắng của chính nghĩa giương lên mà chính Tử Văn là người cầm lá cờ ấy một cách kiêu hãnh. Đứng trước công đường, đối mặt với những khó khăn, khí phách của của đấng quân tử càng được thể hiện sáng rõ.

“Phú quý bất năng dâmBần tiện bất năng diUy vũ bất năng khuất”

Những yếu tố kì ảo xuất hiện trong tác phẩm không chỉ tăng thêm sự hấp dẫn của tác phẩm mà còn vừa làm bật lên sự chính trực, bản lĩnh cứng cỏi nhân vật Ngô Tử Văn vừa tô đậm thêm chiến thắng của con người trước cái xấu và cái ác. Nhìn sâu hơn vào câu chuyện, dường như Nguyễn Dữ đang muốn gửi gắm ước nguyện về một anh hùng của chính nghĩa sẽ đứng lên bảo vệ cho đất nước, nhân dân như cách mà Tử Văn đã bảo vệ dân làng trước sự xâm chiếm của tên tướng giặc phương Bắc. Phải yêu quý, và gắn bó với quê hương biết chừng nào, phải xót xa và đau đớn trước nỗi đau dân nước biết chừng nào, những hành động của Tử Văn mới quyết liệt và dữ dội đến thế! Đó là sự chiến đấu đến cùng, là sự tự tôn dân tộc, là sự quyết tâm sắt đá khó lòng lay chuyển. Chính bởi vậy, chiến thắng của Tử Văn lại càng có ý nghĩa hơn, nó sẽ khơi dậy tinh thần yêu nước, yêu công bình và sẵn sàng xả thân vì chính nghĩa của biết bao những trí thức lúc bấy giờ.

Cuộc chiến đấu không khoan nhượng của Ngô Tử Văn là một tấm gương phản chiếu nhân cách cao đẹp, bản lĩnh cứng cỏi, thái độ kiên quyết chống lại những thế lực đen tối của một kẻ sĩ. Lời bình kết thúc câu chuyện “Vậy kẻ sĩ, không nên kiêng sợ sự cứng cỏi” cùng với hình tượng Ngô Tử Văn như một lời kêu gọi, một lời động viên, cổ vũ thôi thúc người trí thức hành động quyết liệt để công bằng, chính nghĩa sẽ tồn tại vĩnh hằng, vĩnh cửu ở mọi thời đại.

2.10. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 10

Nguyễn Dữ là một nhà văn thành công với thể loại truyền kì khi ông nói đến những chuyện kì ảo được lưu truyền trong dân gian. Và đặc biệt là tác phẩm “Truyền kì mạn lục đã tạo nên một thiên cổ tùy bút ra đời trong nửa đầu thế kỉ XVI. Trong đó tiêu biểu là Chuyện chức phán sự đền Tản Viên cùng vẻ đẹp nhân vật Ngô Tử Văn.

Ngay từ đầu tiên tác giả đã đưa người đọc đến với một nhân vật miêu tả một cách trực tiếp. Tên là Soạn quê ở huyện Yên Dũng đất Lạng Giang. Chàng vốn khẳng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta thường khen là một người cương trực. Lời giới thiệu ngắn gọn, trực tiếp theo kiểu truyền thống nhưng cũng phần nào giúp ta hiểu rõ tính cách nhân vật.

Ngô Tử Văn còn là người có hành động giúp dân trừ bạo mà đốt đền. Bởi trong làng có một ngôi đền linh ứng lắm. Cuối đời nhà Hồ, quân Ngô sang lấn cướp, vùng ấy thành một nơi chiến trường. Bộ tướng của Mộc Thanh có viên Bách hộ họ Thôi, tử trận ở gần đền, từ đấy làm yêu làm quái trong dân gian. Tử Văn tức quá một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền. Đó là một tinh thần khẳng khái, cương trực, hành động vì dân trừ bạo với tinh thần dân tộc diệt trừ hồn ma tên giặc xâm lược. Hành động đốt đền thể hiện rõ con người Ngô Tử Văn. Trước khi đốt đền thì tắm gội sạch sẽ, khấn trời hành động trang nghiêm tôn trọng thần linh. Sau khi đốt đền thì “vung tay không cần gì cả” hành động không phải là liều lĩnh nhất thời, cũng không phải vì danh lợi mà vì nghĩa vong thân.

Là một người liều lĩnh nên khi đốt đền xong Ngô Tử Văn không suy nghĩ quá nhiều. Lúc đó tình thế của chàng bị hồn ma Bách hộ họ Thôi một người khôi ngô, cao lớn xưng là cư sĩ đòi dung trả đền nhưng Tử Văn vẫn mặc kệ vẫn ngồi ngất ngưởng tự nhiên. Đó là hành động tin tưởng vào chính nghĩa vào những việc mình đã làm. Sau đó thổ công một ông già áo vải mũ đen phong độ nhàn nhã tính khiêm tốn khiến Ngô Tử Văn ngạc nhiên “sao nhiều thần quá vậy”. Khi thổ công kể rõ sự tình thì chàng lại muốn kiện Diêm Vương. Vẫn là sự tin tưởng vào công lí và chính nghĩa.

Là một người cương trực nên Tử Văn không hề sợ điều gì và đã có vụ sử kiện ở dưới âm phủ vì hồn ma tướng giặc kiện Ngô Tử Văn đốt đền. Tướng giặc đã giả mạo thổ thần, làm hại dân, qua mặt Diêm Vương. Tướng giặc vẫn tồn tại vì các thần ở những đền miếu lân cận ăn của đút nên bao che cho kẻ ác, vì các phán quan Diêm Vương chưa làm hết trách nhiệm, không theo sát thực tế. Hồn ma kiện Tử Văn ở Minh ti làm Diêm Vương quát mắng Tử Văn, bênh vực hồn ma nhưng Tử Văn không hề run sợ cứng cỏi minh oan cho mình. Lần hai hắn đổi giọng nhân nghĩa làm Diêm vương cử người đến đền Tản viên lấy chứng cứ thì Tử Văn rất thông minh khi yêu cầu đính thân Diêm Vương đến đền để xác minh. Và cuối cùng công lí đã chiến thắng cái ác khi hồn ma bị giam nhốt vào ngục Cửu U Diêm Vương đã mắng trừng phạt hồn ma và ban thưởng cho Tử Văn. Chính hành động trượng nghĩa ấy đã giúp Tử Văn không những không bị nghi oan mà còn được thưởng đó là việc được sống trở lại, ban thưởng xôi lợn và được nhận chức phán sử đền Tản Viên. Phán xử là chức quan xem xét về các vụ kiện tụng, giúp việc cho người xử án chức quan thực hiện công lí. Ngô Tử Văn xứng đáng được nhận chức quan này vì chàng là người dân chủ, dám bảo vệ đến cùng công lí, chính nghĩa. Sự chiến thắng của Tử Văn là sự thưởng công xứng đáng, khẳng định chân lí sẽ chiến thắng tà ác và thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ. Công bằng và hạnh phúc chỉ đến khi người chính trực biết đấu tranh với cái xấu, cái ác sự tà gian.

Truyện với cách xây dựng nhân vật, nghệ thuật kể truyện hấp dẫn giàu kịch tính kết hợp yếu tố kì ảo cùng nghệ thuật tương phản xuyên suốt. Qua hình tượng Tử Văn tác phẩm ca ngợi chính nghĩa, tinh thần quyết liệt tà gian. Ngụ ý phê phán gắn liền với tâm sự thời thế của nhà văn, bài học nhân sinh cùng niềm tin vào lẽ phải tin vào điều đúng đắn phải có bản lĩnh chống lại cái gian tà trong cuộc chiến cam go.

Đọc xong tác phẩm mà đã để lại trong lòng người đọc bài học sâu sắc trong cuộc sống phải tin vào lẽ phải vào chính nghĩa và có tinh thần đứng lên đấu tranh. Hãy tạo ra một xã hội tốt đẹp hơn, đáng sống hơn.

2.11. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 11

Cách giới thiệu nhân vật độc đáo

Mở đầu tác phẩm, Ngô Tử Văn được giới thiệu bằng những thông tin cụ thể chính xác về tên, quê quán, tính tình “Ngô Tử Văn tên là Soạn, người huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang. Tính tình cương trực, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không thể chịu được.” Cách giới thiệu nhân vật như vậy tạo được cảm giác chân thật cho câu chuyện và tăng độ tin cậy cho tác phẩm.

Đồng thời cách mở đầu giới thiệu trực tiếp là một thủ pháp quen thuộc trong văn học trung đại, được tác giả sử dụng ở hầu hết các sáng tác trong Truyền kì mạn lục. Cách giới thiệu trực tiếp ngắn gọn ấy còn góp phần thu hút người đọc vào ngay nhân vật trung tâm của thiên truyện.

Tất cả mọi diễn biến, hành động, thái độ của nhân vật tiếp diễn ở phần nội dung tiếp theo đều sẽ minh họa cho tính cách cương trực này của Tử Văn. Chính vì tính cách cương trực này đã dẫn đến một hành động mang tính bước ngoặt dẫn đến toàn bộ diễn biến câu chuyện.

Hình tượng Ngô Tử Văn qua hành động đốt đền

Ở làng Tử Văn sống trước có một ngôi đền linh ứng nhưng giờ đã thành ngôi đền có hồn của tên giặc xâm lược tử trận gần đó làm yêu quái trong dân gian. Đền là nơi thờ người có công với nước, với dân. Bách hộ họ Thôi là tên tướng giặc bại trận, đi cướp nước thì không đáng phải thờ.

Trước sự việc ngôi đền bị uế tạp và yêu quái có thể làm hại dân, “Tử Văn rất tức giận, một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền”. Sự tức giận của Tử Văn không phải là sự tức giận cho riêng mình mà là sự tức giận cho mọi người dân đang bị yêu quái quấy nhiễu. Bởi lẽ đó mà việc làm của Tử Văn là đáng ca ngợi.

Khi phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, ta thấy quá trình đốt đền của Ngô Tử Văn chỉ được tác giả miêu tả trong một câu văn ngắn thể hiện được sự mạnh mẽ, quyết đoán của chàng. Trước khi đốt đền Ngô Tử Văn đã “tắm gội, khấn trời” điều này thể hiện thái độ tôn kính, nghiêm túc. Việc chàng đốt đền không phải là báng bổ hay xúc phạm thần linh mà nó xuất phát từ việc vị thần trong đền gây hại cho nhân dân.

Khi thấy Ngô Tử Văn châm lửa đốt đền thì “mọi người lắc đầu lè lưỡi” lo sợ thay cho chàng bởi chàng đã phạm vào đại kị. Nhưng trước sự lo sợ ấy của mọi người thì “Tử Văn vung tay không cần gì cả”. Thái độ dứt khoát, bất chấp hậu quả xấu cho bản thân. Và cũng là thái độ của một người tin vào việc mình làm tin vào chính nghĩa.

Khi phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, người đọc cũng nhận thấy rất rõ đây là hành động có ý thức chứ không phải một hành động nông nổi, bồng bột và càng không đáng trách vì hợp lòng dân. Ngô Tử Văn là một kẻ sĩ tính tình khẳng khái, cương trực, dũng cảm vì dân trừ hại.

Cuộc đối thoại với tên tướng giặc và thổ công

Khi phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, sau khi đốt đền, Ngô Tử Văn thấy đầu lảo đảo, “bụng run run”, rồi “nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét”. Và trong giấc mơ, chàng đã gặp tên tướng giặc – Bách hộ họ Thôi và Thổ Công – vị thần đền. Qua hai cuộc đối thoại ấy, tác giả đã tô đậm thêm tính cách cương trực của Ngô Tử Văn.

Tên tướng giặc được tác giả miêu tả với những nét chấm phá về ngoại hình “đầu đội mũ trụ”, thân hình “khôi ngô” lớn và đặc biệt “quần áo và cách nói năng rất giống người phương Bắc” nhưng hắn lại tự xưng mình là “cư sĩ”. Sự bất nhất giữa ngoại hình và danh xưng ấy đã phần nào bộc lộ bản chất gian trá của tên tướng giặc. Mục đích hắn tìm đến Ngô Tử văn để đòi trả lại ngôi đền như cũ. Nhưng trước những lời đe dọa, sự viện dẫn đạo Nho, điển tích Lư Sơn Cố Thiệu, Ngô Tử Văn vẫn không hề nao núng “mặc kệ, vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên”.

Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, có thể thấy đây là sự tự tin của một người nắm chính nghĩa trong tay. Sau đó không lâu, chàng lại gặp một vị thần khác “một ông già áo vải” với “phong độ nhàn nhã, thủng thỉnh”. Đó mới chính là vị chủ nhân thực sự của ngôi đền. Ông lão ấy chính là Thổ Công, bị tên hung thần đánh đuổi và những “đền miếu xung quanh vì tham của đút” mà lấp liếm cho tội ác khiến ông chỉ có thể ẩn nhẫn tại đền Tản Viên.

Thổ Công đến để tỏ lời mừng cho hành động của Ngô Tử Văn, vì cuối cùng cũng đã có người dám đứng lên vì chính nghĩa. Thổ Công đã kể lại rõ ràng đầu đuôi câu chuyện cho Ngô Tử Văn hiểu. Và thông báo cho chàng về việc tên tướng giặc đã kiện chàng ở âm phủ chỉ cho chàng cách đối phó tên tướng giặc gian ác. Ta thấy Thổ công là nạn nhân đang khiếp sợ, đã tô đậm sự bạo tàn của tên giặc. Thổ công là đồng minh sẽ giúp cho Tử văn trên con đường đi vạch trần cái ác.

Như vậy, khi phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, ta thấy người làm việc tốt, việc nghĩa bao giờ cũng được ủng hộ. Câu nói “Hắn có thực là tay hung hãn, có thể gieo vạ cho tôi không?” không phải là kẻ hoang mang lo sợ mà là câu hỏi của người muốn biết rõ về kẻ phải đối mặt để nắm chắc thắng lợi và đồng thời cho thấy sự tự tin của người ý thức rõ việc mình làm.

Cuộc đối chất của Ngô Tử Văn tại âm phủ

Sau đó, “hai tên quỷ sứ đến bắt đi rất gấp, kéo ra ngoài thành về phía đông”. Lúc ở chốn âm cung, do chỉ nghe bên nguyên, Diêm Vương – vị quan tòa xử kiện – người cầm cán cân công lí, cũng đã có lúc tỏ ra mơ hồ. Khi đứng trước công đường Ngô Tử Văn càng tỏ ra mình là người có khí phách.

Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, ta thấy khung cảnh âm phủ rùng rợn “gió tanh sóng xám, hơi lạnh thấu xương”, có đến hàng vạn “quỷ dạ xoa đều mắt xanh tóc đỏ, hình dáng nanh ác”. Khung cảnh ấy có thể khiến bất cứ người nào run sợ nhưng Ngô Tử Văn vẫn giữ được bình tĩnh. Chàng nhất mực kêu oan không để mình bị tùy tiện xét xử. Chàng không chỉ khẳng định: “Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian” mà còn dũng cảm vạch mặt tên bại tướng gian tà với lời lẽ “rất cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”.

Chàng chiến đấu đến cùng vì lẽ phải. Từng bước, từng bước Ngô Tử Văn đã đánh lui tất cả sự phản công, kháng cự của kẻ thù, cuối cùng đã hoàn toàn đánh gục tên tướng giặc. Cuối cùng chính nghĩa cũng chiến thắng gian tà. Ngô Tử Văn thắng kiện và được tiến cử làm chân phán sự ở đền thánh Tản Viên. Tên họ Thôi đã bị trừng trị đích đáng “lồng sắt chụp vào đầu, khẩu gỗ nhét vào miệng”, “hài cốt tan tành ra như cám vậy”, dân gian lại được bình an, Thổ công được trả lại đền.

Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, ta thấy chiến thắng của Ngô Tử Văn không những giải trừ được tai họa, đem lại an lành cho dân, mà còn diệt trừ tận gốc thế lực xâm lược tàn ác, làm sáng tỏ nỗi oan khuất và phục hồi danh dự cho Thổ thần nước Việt. Cũng từ đó, Tử Văn được tiến cử làm chức phán sự – đảm nhiệm trọng trách giữ gìn công lý.

Như Thổ công nói: “người ta sống ở đời, xưa nay ai chẳng phải chết, miễn là chết đi còn được tiếng về sau” và khuyên Văn nên nhận. Thế là chàng vui vẻ nhận lời. việc được nhận chức ở đền Tản Viên đã nói lên thắng lợi của chàng trong cuộc đấu tranh với tên hung thần xảo quyệt. Sự thắng lợi này đã khẳng định chàng là người tốt, chính nghĩa, dám đấu tranh để thực hiện công lí. Con người của chính nghĩa đã được đứng ra để thực hiện công lý là một thắng lợi có ý nghĩa sâu sắc, khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà.

Nhận xét tác phẩm khi phân tích nhân vật Ngô Tử Văn

Khi phân tích nhân vật Ngô Tử Văn, ta nhận thấy nhân vật này được khắc họa mang đậm ý nghĩa niềm tin về sự chiến thắng của cái thiện. Đặc biệt, điều đó được thể hiện rõ nét ở lời bình của tác giả. Cốt truyện của Nguyễn Dữ giàu kịch tính, kết cấu chặt chẽ và logic. Tác giả đã dẫn dắt chuyện vô cùng khéo léo, mở ra bằng một sự việc bất ngờ rồi dẫn dắt dần tới đỉnh điểm của kịch tính và giải quyết một cách hợp lí, thỏa đáng.

Người đọc đồng cảm được với thái độ và quan điểm của nhà văn, nhất là thái độ ngợi ca người trí thức, ngợi ca tinh thần dân tộc, quan niệm ác giả, ác báo. Điều đáng nói ở đây là cốt lõi hiện thực đã được lồng vào một cốt truyện kì ảo. Người đọc bị mê hoặc bởi bức màn kì ảo để rồi khi đọc hết, suy ngẫm về các nhân vật, tình tiết sẽ nhận ra giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm.

Kết bài: Ngô Tử Văn tuy là một kẻ sĩ nhưng lại làm được những điều cả thần và người chưa chắc làm được. Sự cứng cỏi, cương trực của Tử Văn đáng để ta ngưỡng mộ. Chính vì sự cương trực ấy đã góp phần thiết lập lại trật tự, giúp cho cán cân công lí được giữ vững. Nếu chỉ ngồi đó im lặng thì chỉ càng khiến cho “rễ ác mọc lan khó lòng lay động”, không phải là khó lòng lay động chỉ là lòng người chưa đủ kiên định để chống lại cái ác, cái xấu đến cùng.

2.12. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 12

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một trong những truyện hay, tiêu biểu nhất trong Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ. Nổi bật nhất trong tác phẩm là kẻ sĩ cương trực thẳng thắn Ngô Tử Văn, nhân vật đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn đọc, đồng thời tác giả cũng gửi gắm những tư tưởng, quan điểm về xã hội con người qua nhân vật này.

Nhân vật Ngô Tử Văn là hình tượng kẻ sĩ tiêu biểu của văn học trung đại, cương trực, khẳng khái. Khác với những câu chuyện trong Truyền kì mạn lục giới thiệu về nguồn gốc xuân thân nhân vật, hành trình số phận nhân vật từ đầu đến cuối (Vũ Nương) thì trong tác phẩm này chỉ chọn một thời điểm, một lát cắt có ý nghĩa nổi bật nhất để bộc lộ đầy đủ tính cách nhân vật. Truyện có kết cấu như một màn kịch ngắn, qua màn kịch này toàn bộ tính cách, phẩm chất của nhân vật được phô bày.

Mở đầu tác phẩm, tác giả giới thiệu Tử Văn vốn là người “khẳng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không thể chịu được…” và toàn bộ câu chuyện phía sau là để chứng minh cho nhận định ban đầu ấy. Tính cách cương trực, thẳng thắn, ghét gian tà được bộc lộ trực tiếp qua ngôn ngữ, hành động nhân vật.

Trước hết là hành động Tử Văn đốt đền của tên tướng giặc họ Thôi. Vào cuối đời Hồ có tên tướng giặc Bách hộ họ Thôi, tên này tử trận gần miếu thổ thần nên đã cướp đền của Thổ công để trú ngụ. Khi ở đền hắn chẳng những không phù hộ cho nhân dân mà còn tác oai tác quái trong nhân gian. Thấy sự gian tà Tử Văn vô cùng tức giận: “Tử Văn rất tức giận, một hôm tắm gội sạch sẽ, rồi châm lửa đốt đền”. Hành động đó cho thấy sự dũng cảm của Tử Văn, trong khi tất cả mọi người đều lắc đầu lè lưỡi, sợ hãi thì Tử Văn đã có hành động vô cùng quyết liệt, trừ hại cho nhân dân. Sau khi đốt đền, chàng “vung tay không cần gì cả”, Tử Văn đã quyết đấu, quyết sống mái một phen với kẻ gian tà. Hơn nữa hành động của chàng không phải là hành động bột phát mà đã có sự suy nghĩ và chuẩn bị từ trước: tắm gội, khấn trời rồi mới thực hiện hành động đốt đền của mình.

Tuyên chiến với kẻ thù có sức mạnh lại vô cùng hiểm ác, nhưng Tử Văn không hề sợ hãi. Trước những lời buộc tội của hồn ma bằng đạo lý nho gia, hay hăm dọa: “biết điều thì dựng trả ngôi đền như cũ. Nếu không thì, vô cớ hủy đền Lư Sơn, Cố Thiệu sẽ khó lòng tránh khỏi tai vạ”, Tử Văn vẫn tin vào sức mạnh chính nghĩa, công lý “ngồi ngất ngưởng tự nhiên”. Ngô Tử Văn vô cùng dũng cảm, tự tin. Thái độ ung dung, thản nhiên, coi thường lời buộc tội và đe dọa, đó không phải hành động của kẻ bất cần, không sợ sống chết mà là hành động tự tin của người nắm được chính nghĩa. Câu hỏi trước vị thổ thần “Liệu hắn có thực là tay hung hãn, có thể gieo vạ cho tôi không?” cho thấy Tử Văn muốn biết rõ thế ta địch để có những đối phó hợp lí.

Trước những lời dọa dẫm Tử Văn vẫn nhất quyết không nghe lời hắn xây lại đền, đêm hôm ấy Tử Văn bệnh càng thêm nặng và có hai tên quỷ sứ đến bắt đi xuống âm ty. Đến đây cuộc chiến đấu càng trở nên gay go, quyết liệt hơn. Diêm Vương chỉ nghe từ một phía. Trước tình thế bị áp đảo, Tử Văn càng tỏ ra bình tĩnh và bản lĩnh hơn, chàng tâu trình đầu đuôi sự việc, lời lẽ vô cùng cứng cỏi, không hề có chút nhún nhường. Sở dĩ Tử Văn có được sự bản lĩnh ấy cũng là bởi một phần nhận được sự trợ giúp từ vị thổ thần đất Việt: “Rễ ác mọc lan, khó lòng lay động. Tôi đã định thưa kiện, nhưng mà có nhiều nỗi trăn trở: Những đền miếu gần quanh, vì tham của đút, đều bênh vực cho nó cả”. Dù chỉ là yếu tố phù trợ, nhưng nhờ có nó mà Tử Văn có thêm tự tin. Nhưng cũng cần khẳng định rằng sự bản lĩnh của Ngô Tử Văn vẫn chủ yếu là ở bản tính vốn dũng cảm của chàng và xuất phát từ khát vọng cao cả muốn được thực thi công lý, đem lại bình yên cho nhân dân.

Phần thắng đã thuộc về Tử Văn, thuộc về người cương trực, nghĩa khí, kẻ có tội – tên Bách hộ họ Thôi đã bị trừng trị thích đáng. Ngô Tử Văn được đền bù xứng đáng, Diêm Vương sai lính đưa về cõi dương thế, xét Tử Văn đã có công trừ hại giúp dân nên được chia một nửa xôi lợn do dân cúng tế với vị Thổ thần. Hơn nữa Tử Văn còn được Thổ thần tiến cử giữ chứng phán sự đền Tản Viên. Qua kết thúc có hậu này, tác giả Nguyễn Dữ muốn đề cao triết lí ở hiền gặp lành của nhân dân ta.

Xây dựng nhân vật Ngô Tử Văn tác giả chủ yếu phác họa tính cách nhân vật qua hệ thống ngôn ngữ và hành động, không chú trọng miêu tả tâm lí nhân vật. Đặt nhân vật vào lát cắt, tình huống có vấn đề để từ đó làm nổi bật những phẩm chất tốt đẹp của nhân vật. Ngoài ra, cũng cần kể đến những yếu tố li kì giúp hoàn thiện vẻ đẹp phẩm chất nhân vật và giúp truyện phát triển hợp lý.

Qua nhân vật Ngô Tử Văn nói riêng và tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên nói chung, Nguyễn Dữ đã đề cao vẻ đẹp kẻ sĩ cương trực, sẵn sàng đứng lên tiêu diệt cái xấu, cái ác. Đồng thời cũng thể hiện triết lí ở hiền gặp lành của dân tộc ta. Tác phẩm còn thể hiện tài năng nghệ thuật xây dựng truyện đặc sắc của Nguyễn Dữ.

2.13. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 13

Trong làng có một ngôi đền vốn thờ thần Thổ Công một Ngự sử đại phu đời Lý Nam Đế nhưng đã bị hồn ma viên Bách hộ họ Thôi, một tên tướng giặc Ngô tử trận, làm mưa làm gió đến nỗi Thổ Công phải lánh đến ở nhờ đền Tản Viên. “Thấy sự tà gian thì không thể chịu được”, Tử Văn bền châm lửa đốt đền. Chàng bị hồn ma Bách hộ họ Thôi dọa bắt đem xuống Minh ti hỏi tội nhưng hồn Thổ Công đã giúp sức, bày cách cho Tử Văn. Chàng bị quỷ sứ bắt đi. Trước mặt Diêm Vương, Tử Văn đã vạch trần tội danh của kẻ tà ma bịp bợm. Hồn ma Bách hộ bị bỏ ngục Cửu U, Tử Văn được sống trở về. Cảm người có công với mình lại cương trực, ngay thẳng, thần Thổ Công đã tiến cử Tử Văn giữ chức Phán sự đền Tản Viên. Tử Văn vui vẻ nhận lời rồi “không bệnh mà mất”. Từ khi giữ chức Phán sự đền Tản Viên, hồn Tử Văn đi mây về gió, làm phận sự giúp đời.

Tư tưởng chủ đề của truyện được bộc lộ thông qua nhân vật Tử Văn. Nhân vật này được giới thiệu theo phương pháp truyền thống trong văn học trung đại (bao gồm tên tuổi, quê quán, tính tình…). Tính cách và phẩm chất của Tử Văn được bộc lộ rõ nét và đầy đủ qua hành động đốt đền. Trước mặt Diêm Vương, Tử Văn đã vạch trần tội danh của kẻ tà ma bịp bợm. Hồn ma Bách hộ bị bỏ ngục Cửu U, Tử Văn được sống trở về. Cảm người có công với mình lại cương trực, ngay thẳng, thần Thổ Công đã tiến cử Tử Văn giữ chức Phán sự đền Tản Viên. Tử Văn vui vẻ nhận lời rồi “không bệnh mà mất”. Từ khi giữ chức Phán sự đền Tản Viên, hồn Tử Văn đi mây về gió, làm phận sự giúp đời. Thời trung đại, đây là loại truyện rất được ưa chuộng. Hành động này của Tử Văn xuất phát từ một ý thức rõ ràng về chính – tà nên hợp lòng dân và được thần linh phù hộ. Việc tà ma Bách hộ họ Thôi làm mưa làm gió, thậm chí định lượng lạc cả Diêm Vương cho thấy ở thời đại Nguyễn Dữ, cái ác, cái xấu hoành hành khắp nơi và có nguy cơ làm đảo lộn cả giường cột xã hội. Tuy nhiên, bằng niềm tin vào chính nghĩa, tin vào những con người cương trực như Tử Văn. Nguyễn Dữ đã để cho câu chuyện kết thúc một cách có hậu. Tử Văn chết nhưng là để phong thần thăng chức. Người tốt được tôn vinh, kẻ xấu bị trừng trị.

Nguyễn Dữ đã gửi gắm tư tưởng của mình qua lời bình ở cuối truyện, kẻ sĩ chỉ lo không cứng cỏi được, còn gãy hay không là việc của trời. Sao lại đoán trước là sẽ gãy mà chịu đổi cứng ra mềm. Và kẻ sĩ không nên kiêng kị sự cứng cỏi. Lời bình nói về “kẻ sĩ” mà hiểu rộng ra chính là nói về con người. Tử Văn bền châm lửa đốt đền. Chàng bị hồn ma Bách hộ họ Thôi dọa bắt đem xuống Minh ti hỏi tội nhưng hồn Thổ Công đã giúp sức, bày cách cho Tử Văn. Chàng bị quỷ sứ bắt đi. Trước mặt Diêm Vương, Tử Văn đã vạch trần tội danh của kẻ tà ma bịp bợm. Hồn ma Bách hộ bị bỏ ngục Cửu U, Tử Văn được sống trở về. Cảm người có công với mình lại cương trực, ngay thẳng, thần Thổ Công đã tiến cử Tử Văn giữ chức Phán sự đền Tản Viên. Tử Văn vui vẻ nhận lời rồi “không bệnh mà mất”.

Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ là loại truyện truyền kì được viết bằng văn xuôi chữ Hán. Chàng bị hồn ma Bách hộ họ Thôi dọa bắt đem xuống Minh ti hỏi tội nhưng hồn Thổ Công đã giúp sức, bày cách cho Tử Văn. Chàng bị quỷ sứ bắt đi. Trước mặt Diêm Vương, Tử Văn đã vạch trần tội danh của kẻ tà ma bịp bợm. Hồn ma Bách hộ bị bỏ ngục Cửu U, Tử Văn được sống trở về. Cảm người có công với mình lại cương trực, ngay thẳng, thần Thổ Công đã tiến cử Tử Văn giữ chức Phán sự đền Tản Viên. Tử Văn vui vẻ nhận lời rồi “không bệnh mà mất”. Từ khi giữ chức Phán sự đền Tản Viên, hồn Tử Văn đi mây về gió, làm phận sự giúp đời. Thời trung đại, đây là loại truyện rất được ưa chuộng. Sức hấp dẫn của loại truyện này trước hết là ở tính chất “kì ảo” (yếu tố kì ảo) sẽ nhận ra giá trị hiện thực mà tác giả muốn phản ánh.

Khát vọng, nhu cầu của con người và thực tế cuộc sống mà con người phải đối mặt: người đàn bà trong câu chuyện chỉ mong có một cuộc sống( bình yên, êm ấm, mong những đứa con của chị được ăn no, muốn được thấy cảnh vợ chồng con cái quây quần bên nhau để có những giờ phút vui vẻ. Thế nhưng, chị lại phải đối mặt với một bi kịch gia đình: luôn bị người chồng đánh đập, hành hạ một cách tàn nhẫn. Và dù rất thương con, muốn bảo vệ các con, tránh cho chúng khỏi bị tổn thương thì chị vẫn khiến những đứa con đầu lòng, bị tổn thương vì phải chứng kiến cảnh bố đánh mẹ. Tình cảm đạo đức và hành vi trái đạo đức: thằng Phác vì thương mẹ, muôn bênh vực mẹ nhưng do còn non nớt trong nhận thức và bồng bột trong cách ứng xử nên đã có một hành động dại dột là xông vào đánh bố, thậm chí cầm dao định đâm bố. Nếu hành động này không được ngăn cản sẽ khiếm bi kịch chồng chất nên bi kịch vốn đã rất nặng nề căng thẳng trong cuộc sống của gia đình ấy. Với những hành động này, Phác vốn là đứa con thương mẹ, là chỗ dựa, niềm an ủi cho người mẹ lại trở thành một mũi dao đâm thẳng vào lòng mẹ nó để làm nhỏ xuống những giọt nước mắt. Đòn roi của người chồng khiến chị đau đớn về thân xác, những hành động của đứa con lại khiến chị đau đớn về tinh thần vì nó phá vỡ cái điều mà chị cố gắng gìn giữ trong gia đình: Đó là sự bình yên trong tâm hồn những đứa trẻ.

Bên cạnh tính chất kì ảo, truyện còn được kể một cách hấp dẫn nhờ sự thể hiện tổng hòa các phương diện nghệ thuật từ tính cách, cốt truyện đến bố cục, tình tiết. Cốt truyện được kết cấu như một xung đột giàu kịch tính. Màn kịch được kể có lớp lang để tính cách nhân vật càng ngày càng bộc lộ rõ rệt. Tử Văn bền châm lửa đốt đền. Chàng bị hồn ma Bách hộ họ Thôi dọa bắt đem xuống Minh ti hỏi tội nhưng hồn Thổ Công đã giúp sức, bày cách cho Tử Văn. Chàng bị quỷ sứ bắt đi. Trước mặt Diêm Vương, Tử Văn đã vạch trần tội danh của kẻ tà ma bịp bợm. Hồn ma Bách hộ bị bỏ ngục Cửu U, Tử Văn được sống trở về. Cảm người có công với mình lại cương trực, ngay thẳng, thần Thổ Công đã tiến cử Tử Văn giữ chức Phán sự đền Tản Viên. Tử Văn vui vẻ nhận lời rồi “không bệnh mà mất”. Từ khi giữ chức Phán sự đền Tản Viên, hồn Tử Văn đi mây về gió, làm phận sự giúp đời.

Tư tưởng chủ đề của truyện được bộc lộ thông qua nhân vật Tử Văn. Nhân vật này được giới thiệu theo phương pháp truyền thống trong văn học trung đại (bao gồm tên tuổi, quê quán, tính tình…). Việc tà ma Bách hộ họ Thôi làm mưa làm gió, thậm chí định lượng lạc cả Diêm Vương cho thấy ở thời đại Nguyễn Dữ, cái ác, cái xấu hoành hành khắp nơi và có nguy cơ làm đảo lộn cả giường cột xã hội. Tuy nhiên, bằng niềm tin vào chính nghĩa, tin vào những con người cương trực như Tử Văn. Nguyễn Dữ đã để cho câu chuyện kết thúc một cách có hậu. Tử Văn chết nhưng là để phong thần thăng chức. Người tốt được tôn vinh, kẻ xấu bị trừng trị. Tính cách và phẩm chất của Tử Văn được bộc lộ rõ nét và đầy đủ qua hành động đốt đền. Hành động này của Tử Văn xuất phát từ một ý thức rõ ràng về chính – tà nên hợp lòng dân và được thần linh phù hộ. Việc tà ma Bách hộ họ Thôi làm mưa làm gió, thậm chí định lung lạc cả Diêm Vương cho thấy ở thời đại Nguyễn Dữ, cái ác, cái xấu hoành hành khắp nơi và có nguy cơ làm đảo lộn cả giường cột xã hội. Các tình tiết trong truyện được biểu hiện một cách công phu, giàu tính biểu tượng, đồng thời nhiều chi tiết quan trọng được đan cài tự nhiên, hàm súc.

Tóm lại, Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ là một truyện hấp dẫn và giàu ý nghĩa. Nguyễn Dữ xứng đáng là người học trò xuất sắc của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm và tác phẩm của ông (Truyền kì mạn lục) xứng đáng là “Thiên cổ kì bút”.

2.14. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 14

“Chuyện chức phán sử đền Tản Viên” là đoạn trích thuộc thể loại truyện truyền kì, tại đây con người và cõi âm có sự giao thoa, qua lại với nhau. Đó chính là yếu tố tạo nên sự hấp dân của thể loại này. Trong đoạn trích nhân vật Ngô Tử Văn hiện lên với những phẩm chất đáng quý, là người dũng cảm, trân thật, không sợ khó khăn, luôn đứng lên bảo vệ lẽ phải, giệt trừ gian ác.

Ngay từ đầu truyện tác giả đã giới thiệu Ngô Tử Văn là người khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà không chịu được. Cách mở đầu trực tiếp ngắn gọn theo phương pháp truyền thống của văn học trung đại, chưa thoát khỏi lối kể dân gian, gây sự chú ý cho người đọc. Ngô Tử Văn đốt đền là do đền là nơi thờ người có công với nước, với dân. Nhưng tại ngôi đền này lại thờ tên tướng cướp nước mình, hắn là tên tướng họ Thôi bại trận. Phẫn nộ trước những việc làm tác oai, tác quái, bắt nạt nhân gian hiền lành lành của tên bách hộ họ Thôi nên đã quyết định đốt đền. Chuẩn bị đốt đền Ngô Tử Văn tắm rửa sạch sẽ, khấn trời thể thiện thái độ tôn kính, nghiêm túc. Khi châm lửa đốt đền mọi người đều lắc đầu lè lưỡi, nhưng Tử Văn vẫn một mực đốt đền, chàng đã nghĩ đến những hậu quả mình phải gánh chịu, nhưng chàng sẵn sàng hành động. Như dự tính , chàng bị bắt xuống gặp Diêm Vương, nhưng đây là một hành động có ý thức của Tử Văn, chàng chủ động trong việc này. Cho thấy chàng là một kẻ sĩ tính tình khẳng khái, cương trực, dũng cảm vì dân trừ hại. Có tinh thần dân tộc mạnh mẽ.

Sau khi đốt đền có rất nhiều chuyện đã xảy ra, nhưng Ngô Tử Văn vẫn rất bình tĩnh, sẵn sàng đối diện với mọi việc không sợ những lời đe dọa của tên hung thần, và được thổ công ủng hộ. Thổ công kể lại những sự việc bị hại của mình và không quên dặn dò Ngô Tư Văn khi đối phó với tên hung thần thì nên làm gì và trong cuộc đối chất với Diêm Vương dưới âm phủ cần lưu ý những điều gì. Thổ công là nạn nhân đang khiếp sợ, đã tô đậm thêm sự hung hãn của tên giặc. Thổ công là người đồng minh sẽ giúp Tử Văn trên con đướng đi vạch trần cái ác.Cái thiện luôn được ủng hộ, luôn được giúp đỡ. Ngô Tử Văn là kẻ sĩ đầy bản lĩnh không hề khiếp sợ trước gian tà. Tác giả nhiều yếu tố kì ảo làm cho câu chuyện thêm hấp dẫn, li kì. Bằng nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, mang nhiều yếu tố bất ngờ, kết hợp với các yếu tố kì ảo dày đặc,… đã khắc họa rõ nét hình tượng nhân vật Ngô Tử Vaen là người cương trực, yêu chính nghĩa, bản lĩnh, kiên cường và giàu tinh thần dân tộc.

Khi xuống dưới âm ty gặp Diêm Vương, Tử Văn luôn giữ thái độ một mực kêu oan chứng tỏ chàng không hề nhụt chí, hay run rẩy, khiếp sợ trước cảnh địa ngục, ma quỷ xung quanh. Chàng quyết đấu cho lẽ phải, công bằng, tin rắng công lý sẽ chiến thắng mọi sự gian ác. Không phụ tinh thần quyết liệt và đúng đắn của Ngô Tử Văn, chàng đã thắng kiện. Điều này chứng tỏ cái thiện, sực chính nghĩa sẽ chiến thắng cái gia tà hiểm ác. Tên họ Thôi bị xử phạt thích đáng, dân gian quay lại lúc yên bình, thổ công nhận lại tiền. Bằng chính nghĩa và sự dũng cảm, cương trực đấu tranh vì chính nghĩa cuối cùng Ngô Tư Văn đã chiến thắng được cái gian tà, trở thành người lo cuộc sống an yên cho nhân gian.

Qua việc tìm hiều về nhân vật Ngô Tử Văn, người sĩ tử đac giải trừ được tai họa, đem lại an lành cho nhân dân. Diệt trừ tận gốc thế lực xâm lược tàn án, làm sáng tỏ nỗi oan khuất và phục hồi danh dự cho Thổ thần nước Việt. Niền tin vào công lý cái thiện chiến thắng cái ác được nâng lên, và chắc chắn chính nghĩa sẽ luôn chiến thắng gian tà.

2.15. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 15

“Chuyện chức phán xự đền Tản Viên” là một trong số những truyện hay, tiêu biểu của “Truyền kì mạn lục” (ghi chép tản mạn những truyện lạ truyền ở đời). Truyện xây dựng thành công nhân vật Ngô Tử Văn, một con người chính trực, khảng khái, dám đứng lên tiêu diệt cái xấu để bảo vệ nhân dân, qua đó thể hiện tư tưởng chủ đề của tác phẩm.

Ngô Tử Văn là nhân vật chính của truyện. Khác với một số truyện trong đó Nguyễn Dữ trình bày lai lịch và hành trình số phận nhân vật từ đầu đến cuối, Chuyện chức phán sự đền Tản Viên chỉ chọn một thời điểm có ý nghĩa nổi bật nhất để bộc lộ đầy đủ tính cách nhân vật. Chuyện giống như một màn kịch ngắn. Mở màn là sự xuất hiện của Ngô Tử Văn với hành động châm lửa đốt ngôi đền thiêng. Hành động chính là sự châm ngòi nổ cho một cuộc chiến đấu giữa chàng và hồn ma tên tướng giặc bại trận.

Đây cũng là cuộc chiến đấu ngay từ đầu đã thể hiện sự gay go quyết liệt. Cũng ngay từ đầu tính cách của Ngô Tử Văn đã bộc lộ khá rõ. Tính cách của chàng thể hiện qua lời lẽ khá rõ: “Chàng vốn khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực”. Tính cách ấy càng được phát họa rõ nét qua hành động, cử chỉ của nhân vật: “Tử Văn rất tức giận, một hôm tắm gội chay sạch, khấn trời rồi châm lửa đốt đền. Mọi người đều lắc đầu, lè lưỡi, họ lo sợ thay cho Tử Văn, nhưng Tử Văn vung tay không cần gì cả”. Phản ứng của Tử Văn trước thói xấu, thói ác nhanh và mạnh như thuốc súng. Hành động “tắm gội chay sạch” trước khi đốt đền, “vung tay không cần gì cả” sau khi đốt đền, chứng tỏ Tử Văn đã quyết đấu, quyết sống mái với kẻ gian tà, dù đó là đối thủ ai cũng phải kinh sợ.

Tuyên chiến với một kẻ thù đầy sức mạnh hiểm ác, lúc đầu Tử Văn “đơn thương độc mã”, nhưng Tử Văn tin vào việc làm và sức mạnh chính nghĩa của mình. Hành động “vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên” của Tử Văn trước lời đe dọa của tướng giặc không phải là hành động bất cần của kẻ liều mà là hành động tự tin của người nắm được chính nghĩa. Câu hỏi của Tử Văn với Thổ công: “Hắn có thực là tay hung hãn có thể gieo vạ cho tôi không?” không phải là cau hỏi của kẻ hoang mang lo sợ mà là câu hỏi của người muốn “biết địch, biết ta” để giành thắng lợi.

Trong cuộc chiến đấu, Tử Văn có được sự trợ giúp của Thổ công. Nhưng với một người bị đánh đuổi khỏi nơi ở của mình, không dám đấu tranh đến cùng “phải đến nương tựa đền Tản Viên”, “phải tạm ẩn nhẫn mà ngồi xó một nơi” thì Tử Văn trông mong gì nhiều ở “ngoại viện”? Cho nên, về cơ bản Tử Văn không có âm phù, dương trợ. Trong khi đó cuộc đấu của chàng ngày càng gay go, quyết liệt. Khi đối chất cùng tướng giặc, Tử Văn hoàn toàn tin mình chính nghĩa và chàng có thêm sức mạnh. Nhưng lúc ở chốn thâm cung, chàng khẳng định điều này đâu phải dễ. Do chỉ nghe một bên nguyên, Diêm Vương – vị quan tòa xử kiện, người cầm cán cân công lí cũng đã có lúc tỏ ra hồ đồ. Chính khi đứng trước búa rìu pháp luật, Tử Văn càng tỏ rõ chàng là người có khí phách. Chàng không chỉ “kêu to”, khẳng định “Ngô Soạn này là kẻ ngay thẳng ở trần gian”, chàng còn dũng cảm vạch mặt tên bạo tướng gian tà với lời lẽ “rất cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”. Giữa chốn công đường nơi âm phủ, tính cách Tử Văn vẫn là bộc trực, khẳng khái, vẫn một quyết tâm sắt đá. Chàng chiến đấu đến cùng vì lẽ phải. Cứ từng đòn từng bước, Ngô Tử Văn đã đánh lui tất cả sự phản công, kháng cự của kẻ thù, cuối cùng đánh gục hoàn toàn viên tướng giặc. Ngô Tử Văn chính là hình tượng tiêu biểu của kẻ sĩ cương trực, khảng khái, kiên quyết chống gian tà.

Sự chiến thắng của Ngô Tử Văn sau nhiều ngày gian nguy, thử thách có ý nghĩa khẳng định niềm tin chính nhất định thắng tà. Mặc khác, Ngô Tử Văn còn là đại diện cho kẻ sĩ nước Việt, còn tên hung thần vốn là một tên tướng giặc Minh xâm lược, bị bại trận, bỏ xác ở nước ta nhưng cái hồn gian ác vẫn tiếp tục quẫy nhiễu nhân dân. Đề cao nhân vật Ngô Tử Văn, truyện có ý nghĩa thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ, sự đấu tranh triệt để với cái ác để bảo vệ nhân dân, bảo vệ chính nghĩa.

2.16. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 16

Nguyễn Dữ là một nhà văn được biết đến với thành công ở thể loại truyền kỳ khi biên tập lại những chuyện kì ảo được lưu truyền trong dân gian. Đặc biệt, tác phẩm “Truyền kì mạn lục” ra đời trong nửa đầu thế kỉ XVI của ông đã được ca ngợi là “một thiên cổ tùy bút”. Trong đó, nổi bật là “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” với vẻ đẹp trong phẩm chất và tính cách của nhân vật Ngô Tử Văn.

Mở đầu câu chuyện, tác giả đã đưa người đọc đến với nhân vật qua cách miêu tả một cách trực tiếp. Ngô Tử Văn tên gọi là Soạn, người huyện Yên Dũng đất Lạng Giang. Chàng vốn có tính khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được. Khắp vùng Bắc thường khen Tử Văn là người cương trực. Qua lời giới thiệu trực tiếp ngắn gọn, người đọc phần nào cũng đã có những hiểu biết và nhận định cơ bản về tính cách nhân vật.

Theo mạch truyện kể, tác giả đã cho thấy ngay biểu hiện thể tính cách của con người Tử Văn khi có hành động đốt đền để giúp dân trừ bạo. Trong làng của chàng có một ngôi đền linh thiêng, rất được dân làng tôn kính. Tuy nhiên cuối đời nhà Hồ, quân Ngô tràn sang xâm lược, lấn cướp nên vùng ấy trở thành chiến trường. Bộ tướng của Mộc Thanh có một viên Bách hộ họ Thôi, tử trận ở gần đền, cướp ngôi đền từ tay Thổ công và từ đấy tác oai tác quái trong dân gian khiến người dân trong vùng sợ hãi. Ngô Tử Văn thấy vậy tức quá. Một hôm tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi quyết định châm lửa đốt đền mặc cho mọi người khuyên can. Theo quan niệm tín ngưỡng dân gian, đốt đền là hành động bất kính, báng bổ thần linh.

Tuy nhiên, xét theo lý lẽ, ngôi đền vống chẳng những không mang lại an lành mà còn gây hại cho nhân dân. Do vậy hành động đốt đền của Tử Văn không hề sai trái mà đó là hành động thể hiện rõ một tinh thần khẳng khái, cương trực, vì dân trừ bạo với tinh thần dân tộc diệt trừ hồn ma tên giặc xâm lược. Thêm vào đó, trước khi đốt đền chàng đã tắm gội sạch sẽ, khấn trời, cho thấy thái độ trang nghiêm, tôn trọng thần linh. Sau khi đốt đền, Ngô Tử Văn “vung tay không cần gì cả” cho nên đây không phải là suy nghĩ bồng bột, liều lĩnh nhất thời, cũng không phải vì danh lợi mà vì nghĩa vong thân.

Là một người quyết đoán nên sau khi đốt đền xong Ngô Tử Văn không suy nghĩ quá nhiều mà vẫn ung dung. Lúc bị hồn ma Bách hộ họ Thôi xưng là cư sĩ đến chửi mắng, dọa nạt đòi chàng dựng trả đền nhưng Tử Văn vẫn mặc kệ, ngồi ngất ngưởng điềm nhiên. Đó là thái độ tin tưởng vào chính nghĩa, tin tưởng vào những việc mình đã làm là hoàn toàn đúng đắn. Sau đó thổ công là một ông già áo vải mũ đen phong độ nhàn nhã tính khiêm tốn xuất hiện khiến Ngô Tử Văn ngạc nhiên “sao nhiều thần quá vậy”. Khi nghe thổ công kể rõ sự tình thì chàng lại muốn kiện Diêm Vương vì chàng vẫn tin tưởng vào công lý và chính nghĩa.

Khi bị bắt xuống Minh ti vì hồn ma tướng giặc kiện Diêm Vương việc Ngô Tử Văn đốt đền nhưng với tính cách cương trực nên Tử Văn không hề sợ hãi. Tướng giặc đã giả mạo thổ thần, làm hại dân còn các thần ở những đền miếu lân cận ăn của đút nên bao che cho kẻ ác, các phán quan Diêm Vương chưa làm hết trách nhiệm, không theo sát thực tế nên hắn có thể qua mắt được Diêm Vương. Diêm Vương thấy đó mà quát nạt Tử Văn và bênh vực tên tướng giặc. Dù vậy nhưng Tử Văn không hề run sợ mà vẫn cứng cỏi, bình tĩnh minh oan cho mình. Khi tên tướng giặc đổi giọng nhân nghĩa nhờ Diêm vương cử người đến đền Tản Viên lấy chứng cứ thì Tử Văn đã nhanh trí yêu cầu đính thân Diêm Vương đến đền để xác minh. Sau khi đã làm rõ mọi việc thì hồn ma tên tướng họ Thôi bị giam nhốt vào ngục Cửu U, Diêm Vương đã mắng trừng phạt các quan đã bao che, thiếu trách nhiệm và ban thưởng cho Tử Văn. Cuối cùng công lý đã chiến thắng cái gian ác.

Chính hành động trượng nghĩa ấy không chỉ giúp Tử Văn minh oan mà còn được sống trở lại, ban thưởng xôi lợn và ban cho chức phán sự đền Tản Viên. Phán sự là chức quan xét xử các vụ kiện tụng, giúp tìm ra và thực thi công lý. Đây là chức quan mà Ngô Tử Văn xứng đáng được nhận vì chàng là người dám đứng ra bảo vệ công lí, chính nghĩa đến cùng. Sự chiến thắng và được ban chức quan của Tử Văn là phần thưởng hoàn toàn xứng đáng, khẳng định chân lý, lẽ phải sẽ luôn chiến thắng tà ác và thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ. Công bằng, hạnh phúc chỉ đến khi con người cương trực biết đứng lên đấu tranh với cái xấu, cái ác và sự tà gian.

“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” có nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, giàu kịch tính kết hợp yếu tố kì ảo cùng nghệ thuật tương phản xuyên suốt và cách xây dựng nhân vật sáng tạo. Qua hình tượng Ngô Tử Văn, tác giả ca ngợi chính nghĩa, tinh thần quyết liệt chống lại tà gian. Đồng thời cũng ngụ ý phê phán hiện thực xã hội đương thời của Nguyễn Dữ và đúc kết bài học nhân sinh cùng niềm tin vào lẽ phải, tin vào điều đúng đắn. Tác phẩm đã để lại trong lòng người đọc bài học sâu sắc về lòng tin vào lẽ phải vào chính nghĩa và có tinh thần đứng lên đấu tranh để tạo ra một xã hội tốt đẹp hơn.

2.17. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 17

Nguyễn Dữ là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm, sống vào nửa đầu thế kỉ XVI, thời kì rối ren của lịch sử phong kiến nước ta. “Truyền kì mạn lục” do Nguyễn Dữ viết gồm hai mươi truyện bằng văn xuôi chữ Hán, kể chuyện dân gian, chuyện thật trong đời và một số truyền thuyết. “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên’ là một trong những truyện đặc sắc trong “Truyền kì mạn lục”. Truyện ca ngợi tính cương trực, lòng cương trực của nhân vật trung tâm Ngô Tử Văn, qua đó khẳng định niềm tin chính nghĩa thắng gian tà.

Ngô Tử Văn là nhân vật chính diện trong truyện. Chàng kẻ sĩ khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không chịu được. Chàng quyết định đốt đền thờ của hồn tên tướng giặc họ Thôi, tranh chiếm miếu đền của Thổ Công sở tại, làm yêu quái trong dân gian. Theo quan niệm của người xưa, đốt đền là việc động chạm đến “thần”, một quyền lực tối cao, mà đền là nơi chỉ thờ những thần có công lao giúp nước, hộ dân. Do đófvới lòng dân.

Việc làm của Ngô Tử Văn mang nhiều ý nghĩa, vừa thể hiện sự khảng khái, chính trực, dũng cảm muốn vì dân trừ hại. Hơn nữa, trước khi đốt đền, Tử Văn tắm gội sạch sẽ, khấn trời. Điều đó cho thấy tấm lòng thành khẩn của Tử Văn đối với trời đất. Như vậy, hành động đốt đền của Tử Văn xuất phát từ một ý thức rõ ràng, từ một con người cương trực, thấy sự gian tà thì không chịu được.

Đốt đền xong, Ngô Tử Văn phải ứng phó với bốn sự kiện thật căng thẳng, rùng rợn. Các sự kiện trên xảy ra trong thời gian rất nhanh, chỉ từ ngày hôm trước đến “nửa ngày” hôm sau. Với tính cương trực, ý tưởng “đức trọng quỷ thần kinh”, niềm tin chính nghĩa thắng gian tà, Ngô Tử Văn lần lượt gặp các nhân vật quỷ, thần và chủ động bày tỏ thái độ, giải quyết từng sự việc.

Với viên Bách hộ họ Thôi: Khi thấy một người khôi ngô, cao lớn, đầu đội mũ trụ… tự xưng là cư sĩ đòi dựng trả ngôi đền, Tử Văn mặc kệ, vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên. Với Thổ Công: Khi thấy một ông già, áo vải mũ đen, phong độ nhàn nhã, tính tình khiêm tốn đến tỏ lời mừng, Tử Văn kinh ngạc: “Sao mà nhiều thần quá vậy ?”. Khi nghe Thổ Công kể lại sự tình, Tử Văn cặn kẽ hỏi: “Hắn có thực là tay hung hãn, có thể gieo vạ cho tôi không?”.

Với hai con quỷ và Diêm Vương: Đến vương phủ, không khí rùng rợn, mặc dù bị đe dọa, vu cáo (“tội sâu ác nặng, không được dự vào hàng khoan giảm”), mặc dù bị sỉ nhục (“tên này bướng bỉnh ngoan cố”), rồi bị Diêm Vương mắng và uy hiếp… nhưng Tử Văn vẫn khảng khái: “Ngô Soạn này là kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian”. Cuối cùng, tính cách cương trực, thẳng thắn, quyết liệt, đầy chính nghĩa của Tử Văn đã thắng gian tà.

Đoạn cuối truyện đã khẳng định người tốt được tôn vinh, kẻ xấu bị trừng phạt, về danh nghĩa, Tử Văn chết, nhưng thực chất chàng trở nên bất tử: làm thần. Người có tính cách cương trực như Tử Văn thật đáng được trọng dụng vào chức quan phán sự.

Bằng nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, bao phủ nhiều yếu tố siêu nhiên, giàu tính biểu tượng, “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” hấp dẫn người đọc qua những xung đột liên tiếp, giàu kịch tính. Truyện đề cao bản lĩnh của kẻ sĩ: cương trực, dũng cảm, quyết đoán trong hành động và quyết tâm chống những thế lực đen tối, gian tà.

Đặt trong hoàn cảnh ra đời của tác phẩm, truyện thể hiện rõ ý nghĩa tích cực trong tư tưởng của tác giả. Tác phẩm thể hiện khát vọng về công lý, là bước ngoặt của truyện, tạo nên tính li kì, hấp dẫn. Mang ý nghĩa khuyên răn, giáo dục con người nên sống, hành động hợp lẽ phải, tránh làm điều ác.

2.18. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 18

Tác giả Nguyễn Dữ là một trong những nhà văn nổi tiếng của nền văn học trung đại Việt Nam. Tên tuổi của ông gắn liền với danh tiếng của bộ truyện “Truyền kỳ mạn lục”, tác phẩm được đánh giá là “thiên cổ kỳ bút” của nền văn học nước nhà. Và “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong những truyện hay, tiêu biểu nhất trong “Truyền kì mạn lục” của Nguyễn Dữ. Trong truyện, Nguyễn Dữ đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật Ngô Tử Văn – một nhân vật tiêu biểu cho phẩm chất của kẻ sĩ đất Việt, giàu tinh thần dân tộc, chuộng chính nghĩa, sẵn sàng đấu tranh để diệt trừ cái ác, cái xấu. Qua nhân vật Ngô Tử Văn, tác giả thể hiện niềm tin mãnh liệt vào sự chiến thắng của công lí , chính nghĩa trước những điều gian tà, độc ác.

Mở đầu tác phẩm, Nguyễn Dữ giới thiệu về lai lịch và tính cách của Ngô Tử Văn. Đó là một chàng trai họ Ngô, tên Soạn, tự là Tử Văn. Chàng là người “huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang”. Chàng được biết đến là người có tính cách khảng khái, cương trực, nóng nảy “thấy sự gian tà thì không chịu được”. Ông nổi tiếng đến mức vùng Bắc vẫn khen là một người cương trực, dám đấu tranh chống lai cái ác trừ hạ cho dân qua đó bộc lộ niềm tin vào công lí, vào việc chính thắng tà gian. Bằng cách giới thiệu trực tiếp với lời giới thiệu mang giọng điệu khen ngợi, Nguyễn Dữ đã tạo cho nhân vật yếu tố chính xác, qua đó giúp người đọc tin tưởng vào sự có thật, hướng vào những hành động chính nghĩa của nhân vật này.

Ở làng Tử Văn sống trước có một ngôi đền linh ứng nhưng giờ đã thành ngôi đền có hồn của tên tướng giặc xâm lược tử trận gần đó chiếm đóng, làm yêu quái trong dân gian, tác oai tác quái làm hại nhân dân. Theo quan niệm truyền thống: Đốt đền là hành động báng bổ thần linh cho nên ai cũng kiêng kị không dám đụng chạm. Nhưng trước sự việc ngôi đền bị uế tạp và yêu quái có thể làm hại dân, Ngô Tử Văn đốt đền để trừ hại cho dân. Hành động của Ngô Tử Văn không phải phạm vào tín ngưỡng bởi đây là nơi trú ngụ của hồn ma tên tướng giặc họ Thôi – kẻ thù xâm lược nước ta. Đây là ngôi đền tà chẳng những không phù hộ cho dân lành mà còn làm yêu làm quái trong dân gian. Với sự khẳng khái, nóng nảy của Tử Văn đã dẫn đến một hành động dũng cảm vì dân trừ hại. Sự tức giận của Tử Văn không phải là sự tức giận cho riêng mình mà là sự tức giận cho mọi người dân đang bị yêu quái quấy nhiễu. Vì thế mà việc làm của Tử Văn là đáng ca ngợi, đồng tình với hành động chính nghĩa của người thấy gian tà thì không chịu được.

Trước khi đốt đền, chàng đã “tắm gội sạch sẽ, khấn trời rồi châm lửa đốt đền”. Hành động này cho thấy thái độ nghiêm túc, kính cẩn với thần linh. Đây không phải là hành động bộc phát nhất thời mà là hành động có chủ đích, có suy nghĩ kỹ lưỡng. Tử Văn là con người biết suy nghĩ và làm chủ hành động của mình, kính trọng thần linh. Hành động đốt đền lần này của chàng chẳng qua vì muốn ngăn chặn sự tác quái của tên tướng giặc bại trận, bảo vệ cuộc sống của dân lành. Khi chàng “châm lửa đốt đền”, hành động vô cùng dứt khoát, quyết liệt, dũng cảm, dám làm những việc mình coi là đúng đắn, trừ hại cho dân; chàng mặc cho mọi người lắc đầu lè lưỡi, vung tay không cần gì… Hành động quyết liệt, dứt khoát vượt lên sự tưởng tượng của người thường. Chàng tin rằng việc mình làm là diệt trừ cái ác, bảo vệ cho dân lành, chắc chắn sẽ được thần linh phù hộ. Tuy vậy, nó cũng là sự việc châm ngòi cho cuộc chiến giữa chàng và tên tướng giặc bại trận, cuộc chiến giữa chính và tà.

Sau khi Tử Văn đốt đền, chàng thấy khó chịu, đầu lảo đảo, bụng run run rồi nổi lên một cơn sốt cao, chàng “thấy hai tên quỷ sứ đến bắt đi rất gấp, kéo ra ngoài thành vế phía đông”. Dù vậy chàng vẫn bình tĩnh và không hề sợ hãi, sẵn sàng đối đầu với hồn ma tên tướng giặc. Tên tướng giặc giả làm cư sĩ đến đe dọa, mắng chửi Ngô Tử Văn, đòi dựng lại ngôi đền. Trước những lời buộc tội của hồn ma bằng đạo lý nho gia, thái độ Ngô Tử Văn là mặc kệ, ngồi ngất ngưởng, tự nhiên, Ngô Tử Văn điềm nhiên, không mảy may lo sợ trước sự đe dọa của tên tướng giặc. Hành động này cho thấy Tử Văn là người can đảm, dũng mãnh khinh thường sự đe dọa, hống hách của tướng giặc.

Sau đó, chàng gặp được Thổ thần và được Thổ thần kể lại đầu đuôi câu chuyện sự việc mình bị hại nhưng vẫn nhẫn nhịn cam chịu, Thổ công căn dặn Ngô Tử Văn cách đối phó với tên tướng giặc. Trước lời kể của Thổ thần, chàng đã vô cùng kinh ngạc, hỏi kỹ lại chuyện và quyết tâm hơn, sẵn sàng chuẩn bị cuộc chiến với tên bách hộ họ Thôi. Ngô Tử Văn đầy can đảm bản lĩnh, dám làm những điều cả thần thánh cũng phải kinh sợ. Ngô Tử Văn chứng minh mình là người dũng cảm, trọng nghĩa khí, bất bình và dám đấu tranh chống lại sự phi lí ở đời. Qua đây, hình tượng nhân vật và câu chuyện của Ngô Tử văn đã phản ánh hiện thực xã hội còn tồn tại những phi lí, trắng đen, thật giả lẫn lộn và những cuộc đấu tranh chính nghĩa của những con người cương trực.

Sự cương trực, khẳng khái của Tử Văn được bộc lộ rõ nhất khi chàng phải đối đầu với tên tướng giặc ở dưới Minh ti. Đây là cuộc chiến cam go giữa sự ngay thẳng, chính trực của Tử Văn và sự xảo quyệt, gian trá của hồn ma tên tướng giặc bại trận. Trước những lời vu cáo xảo quyệt của hồn ma tên tướng giặc và thái độ quát nạt, giận dữ của Diêm Vương, Tử Văn phải đương đầu với những thế lực mạnh, áp đảo. Chàng không chỉ khẳng định: ”Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian” mà còn dũng cảm vạch mặt tên bại tướng gian tà với lời lẽ “rất cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào”.. Chàng không hề sợ hãi, thái độ cứng cỏi, quyết tâm vạch trần tên tướng giặc, quyết tâm bảo vệ lẽ phải, thể hiện chí khí của mình trước thái độ uy quyền của Diêm Vương. Chàng bình tĩnh, khẳng khái không chịu nhún nhường khi tranh đấu, đưa ra những bằng chứng thuyết phục, xin đem tư giấy đến Tản Viên chứng thực. Từng bước, từng bước Ngô Tử Văn đã đánh lui tất cả sự phản công, kháng cự của kẻ thù, cuối cùng đã hoàn toàn đánh gục tên tướng giặc. Chàng đã chiến thắng được hồn ma tên tướng giặc gian trá, lấy lại công bằng cho Thổ thần, đồng thời bảo toàn được mạng sống của mình, bắt tên tên giặc kia phải chịu trừng phạt thích đáng. Đây là chiến thắng không chỉ của Tử Văn mà còn là chiến thắng của nhân dân nước Việt ta trước tên tướng giặc phương Bắc, là sự chiến thắng của chính nghĩa trước cái gian tà, trừ hoạ cho dân. Tử Văn được xử thắng kiện và được cử làm chức phán sự ở đền Tản Viên. Sau khi được minh oan ở Minh ti, Tử Văn trở về nhà thì Thổ công đến bảo Tử Văn nên nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên. Thổ công nói: “người ta sống ở đời, xưa nay ai chẳng phải chết, miễn là chết đi còn được tiếng về sau” và khuyên Tử Văn nên nhận. Thế là Văn vui vẻ nhận lời. Việc được nhận chức ở đền Tản Viên đã nói lên thắng lợi của chàng trong cuộc đấu tranh với tên hung thần xảo quyệt. Với tính cách là con người cứng cỏi, không chùn bước trước những thế lực xấu xa, quyết tâm đến cùng để bảo vệ lẽ phải.

Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên, chàng được tiến cử thành Phán sự, chàng đồng ý: đây là sự đền đáp xứng đáng cho kẻ sĩ can đảm. Chi tiết này được xem là kì ảo thể hiện niềm tin vào chân lí, khẳng định chính nghĩa luôn chiến thắng gian tà. Sự dũng cảm, kiên cường, khẳng khái diệt trừ cái ác của Tử Văn được đền đáp xứng đáng. Cuộc gặp gỡ của quan phán sự với người dân làng: Sự tin tưởng của nhân dân vào vị quan tốt. Sự thắng lợi này đã khẳng định chàng là người tốt, niềm tin vào công lý, công bằng, chính nghĩa, dám đấu tranh để thực hiện công lí, lẽ phải sẽ chiến thắng. Con người của chính nghĩa đã được đứng ra để thực hiện công lý là một thắng lợi có ý nghĩa sâu sắc, khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà.

Thành công của tác phẩm là ở xây dựng cốt truyện hấp dẫn, kết cấu chặt chẽ, logic với cách kể chuyện lôi cuốn và những xung đột kịch tính. Tác giả Nguyễn Dữ đã dẫn dắt chuyện vô cùng khéo léo, mở ra bằng một sự việc bất ngờ rồi dẫn dắt dần tới đỉnh điểm của kịch tính và giải quyết một cách hợp lí, thỏa đáng. Người đọc đồng cảm được với thái độ và quan điểm của nhà văn, nhất là thái độ ngợi ca người trí thức, ngợi ca tinh thần dân tộc, quan niệm ác giả, ác báo, …Bên canh đó, nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật đầy sinh động, độc đáo và chân thực thông qua thông qua hành động, lời nói để xây dựng tính cách. Tác giả sử dụng hài hòa các thủ pháp nghệ thuật: đối lập tương phản, liệt kê,.. Cốt lõi hiện thực đã được lồng vào một cốt truyện kì ảo tạo sự lôi cuốn , cuốn hút cho câu chuyện. Người đọc bị mê hoặc bởi bức màn kì ảo để rồi khi đọc hết, suy ngẫm về các nhân vật, tình tiết … sẽ nhận ra giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm.

Câu chuyện đề cao nhân vật Ngô Tử Văn – đại diện cho tầng lớp trí thức nước Việt giàu tinh thần dân tộc, chuộng chính nghĩa, dũng cảm, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác trừ hại cho dân. Truyện còn thể hiện niềm tin công lý, chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà.

2.19. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 19

Trong văn học trung đại, thế kỷ 15 chúng ta tìm hiểu nhiều về tác giả Nguyễn Trãi như là một tác giả tiêu biểu và xuất sắc nhất, thì đến thế kỷ 16, ta lại có cơ hội tìm hiểu về hai tác giả tiêu biểu khác đó là tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm và tác gỉa Nguyễn Dữ. Nguyễn Dữ được xem là người đầu tiên đã đem thuật ngữ “truyền kỳ” vào văn học trung đại Việt Nam, dù sau đó có nhiều tác giả cũng sáng tác về đề tài này, nhưng có thể khẳng định rằng ông chính là tác giả xuất sắc nhất ở thể loại truyền kỳ.

Tập Truyền kỳ mạn lục được đánh giá là thiên cổ kỳ bút, được đánh giá là mẫu mực của thể loại truyền kỳ, một trong số 20 truyện đó là truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, với nhân vật chính là chàng Ngô Tử Văn.

Nguyễn Dữ sống vào khoảng thế kỷ XVI, quê ở xã Đỗ Tùng, huyện Trường Tân, nay thuộc huyện Thanh Miện, tỉnh Hải Dương. Ông xuất thân trong một gia đình khoa bảng, từng là một trong những học trò giỏi của Nguyễn Bỉnh Khiêm, từng đi thi và đỗ hương tiến (cử nhân), ra làm quan trong một thời gian rất ngắn, rồi từ quan về ở ẩn. Về sự nghiệp sáng tác, ông để lại tập truyện Truyền kỳ mạn lục.

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một trong 20 truyện ngắn nằm trong tập Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ. Truyền kỳ mạn lục là tập truyện gồm 20 truyện ngắn ra đời vào đầu thế kỷ XVI, nội dung xoay quanh việc vạch trần phê phán những tệ trạng của xã hội phong kiến đương thời, thể hiện sự đồng cảm thương xót với những số phận bi thảm của những con người nhỏ bé trong xã hội, trước những bi kịch tình yêu mà thiệt thòi thường rơi vào người phụ nữ.

Đồng thời cũng thể hiện tinh thần dân tộc, tự hào về nhân tài văn hóa nước Việt, đề cao đạo đức nhân hậu thủy chung và quan niệm sống lánh đục về trong của lớp trí thức đương thời. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là cuộc đấu tranh giữa chính nghĩa và gian tà, trong đó nhân vật Ngô Tử Văn nổi lên với tính cách cương trực, dũng cảm, không sợ cường quyền cái ác, sẵn sàng đấu tranh vì công lý và lẽ phải.

Trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, nhân vật Ngô Tử Văn xuất hiện gián tiếp ở phần mở đầu của câu chuyện, thông qua lời giới thiệu của tác giả, và qua lời nhận xét của những người sống cùng thời, “Chàng vốn khảng khái nóng nảy thấy sự gian tà thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta vẫn khen là người cương trực”, như vậy ngay từ ban đầu, Ngô Tử Văn đã có màn xuất hiện rất ấn tượng.

Sau đó, nhân vật này mới xuất hiện một cách trực tiếp thông qua ngôn ngữ, cử chỉ và hành động giống như là minh chứng cho lời giới thiệu và nhận xét khách quan ở trên.

Đầu tiên, thông qua sự kiện Ngô Tử Văn đốt đền của tên tướng giặc. Cuối đời nhà Hồ có tên Bách Hộ họ Thôi của nhà Minh đã tử trận ở gần đền thờ của vị Thổ công, hắn đã cướp ngôi đền và tác oai tác quái trong dân gian gây nhũng nhiễu và phiền phức cho nhân dân. Thế nên, Tử Văn đã châm lửa đốt ngôi đền. Từ đó có thể thấy Tử Văn là một con người rất dũng cảm, trong khi mọi người đều lắc đầu, lè lưỡi lo sợ cho chàng thì chàng vẫn vung tay, không cần gì cả, khẳng định đó là việc nghĩa không thể không làm.

Nhiều nhận xét cho rằng Tử Văn là người hung hăng liều lĩnh nhất thời, bởi vì để đi đến hành động trên, Tử Văn đã có sự chuẩn bị kỹ càng (tắm rửa, khấn trời). Điều đó chứng minh chàng rất tin tưởng vào hành động của mình, đồng thời cũng tin tưởng vào sự giúp đỡ của thần linh. Hành động đốt đền Tử Văn có thể xem là hành động thay trời hành đạo, là sự trừng phạt, đối đầu, đối với kẻ thủ ác.

Sau khi đốt đền, Tử Văn đã có cuộc gặp gỡ với tên hung thần, chàng bị lên cơn sốt nóng, sốt rét, rồi thấy hồn ma tên tướng giặc giả danh là cư sĩ tìm đến, dùng nguyên lý đạo Nho để buộc tội chàng và đe dọa bắt chàng phải dựng lại ngôi đền, nhưng Tử Văn vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên, bơ tên tướng giặc khiến hắn tức giận bỏ đi.

Đây không phải là sự bất cần của kẻ liều lĩnh mà là thái độ tự tin của người nắm chắc trong tay sức mạnh chính nghĩa. Câu hỏi trước vị Thổ thần “Liệu hắn có thực là tay hung hãn có thể gieo vạ cho tôi không?” không phải là biểu hiện của sự hoang mang sợ hãi mà là sự mưu trí muốn tìm hiểu về kẻ thù của mình, để tìm cách ứng phó, có câu “Biết địch biết ta trăm trận trăm thắng” là thế.

Qủa thật, Tử Văn đã bị tên hung thần làm hại, chàng bị hai tên quỷ sứ đưa đi xuống cõi âm ti rất nhanh, dù gặp rất nhiều cảnh rùng rợn trên đường “…gió tanh sóng xám, hơi lạnh thấu xương. Hai bên cầu có đến mấy vạn quỷ Dạ Xoa đều mắt xanh tóc đỏ, hình dáng nanh ác”. Nhưng Tử Văn vẫn không hề hoang mang, can đảm mà kêu to đòi được xử án cho công bằng. Khi Diêm Vương cho giải vào, Diêm Vương đó dùng uy lực của kẻ bề trên để quát mắng định tội cho Tử Văn.

Tử Văn vẫn tâu trình đầu đuôi những lời Thổ thần đã nói với một lời lẽ cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào. Sở dĩ Tử Văn có sự bình tĩnh, cứng cỏi như thế là nhờ có sự tiếp sức của vị Thổ thần nước Việt, nhưng đây cũng chỉ là thứ yếu, bởi vì chính vị Thổ thần cũng phải nương tựa ở đền Tản Viên và phải “ẩn nhẫn ngồi xó một nơi” đã vài năm. Quan trọng nhất vẫn là dựa vào sự dũng cảm từ trong bản tính của Tử Văn và khát vọng muốn thực thi công lý, những điều đó biến thành quyết tâm từng bước vạch mặt kẻ ác để đòi lại công bằng.

Sau nhiều lần đấu tranh, Tử Văn đã diệt trừ tận gốc cái ác và mang lại an lành cho nhân dân nhờ việc khiến các phán quan bị Diêm Vương mắng mỏ kết tội. Đặc biệt là tên hung thần bị đày xuống ngục Cửu U. Qua chiến thắng ấy, tác giả đã thể hiện hiện niềm tin của nhân dân ta vào chân lý chính nghĩa nhất định thắng gian tà, gieo gió ắt sẽ gặp bão.

Tử Văn cũng diệt trừ tận gốc thế lực xâm lược tàn bạo – đó là tên tướng giặc họ Thôi, khi còn sống thì đi cướp nước, khi chết thì lại xâm chiếm đền miếu và lộng hành tác quái, nhũng nhiễu nhân dân ta. Qua đây, tác giả đã thể hiện tinh thần dân tộc sâu sắc. Bản thân Tử Văn cũng nhận được những đền bù xứng đáng, được trở về cõi dương thế, xét Tử Văn có công trừ hại nên đã được chia một nửa xôi, thịt cúng viếng với vị Thổ thần, chàng còn được Thổ thần tiến cử cho làm chức phán sự đền Tản Viên.

Ngô Tử Văn chính là hiện thân của công lý, của sức mạnh chính nghĩa, vì dân trừ hại, không sợ cường quyền, luôn sống hướng tới chữ “thiện”, là một nhân vật tiêu biểu trong văn học dân gian Việt Nam với nhiều đức tính tốt đẹp, đúng với khao khát của nhân dân. Qua câu chuyện trên, Nguyễn Dữ đã khẳng định đạo lý ở hiền sẽ gặp lành, gieo nhân nào gặp quả đấy; khơi gợi niềm tin đối với người đọc về những điều tốt đẹp ở cuộc sống.

2.20. Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn mẫu 20

Tác giả Nguyễn Dữ là một cây bút xuất sắc, tài hoa trong nền văn học trung đại của Việt Nam. Tác phẩm duy nhất của ông là Truyền kì mạn lục là đỉnh cao trong sáng tác của thể loại truyền kì rất độc đáo này. Truyền kì mạn lục là tác phẩm vừa giàu giá trị hiện thực vừa thấm đượm giá trị nhân đạo sâu sắc, là tiếng lòng đề cao tinh thần lòng tự tôn của dân tộc và khát vọng cao đẹp của tầng lớp trí thức dũng cảm đa mưu, quyết đấu tranh cho chính nghĩa. Trong đó nhân vật Ngô Tử Văn trong tác phẩm mang tên Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một nhân vật trí thức tiêu biểu như thế. Chàng hiện lên thông qua lời nhận xét và lời nói, hành động của chính mình với phẩm chất, trung thực, khẳng khái, quyết đấu tranh hết mình với gian tà, không sợ quyền chức.

Mở đầu câu chuyện, tác giả giới thiệu về nhân vật qua cách miêu tả trực tiếp. Ngô Tử Văn tên được gọi là Soạn, người sống tại huyện Yên Dũng vùng đất Lạng Giang. Chàng được nhận xét là người vốn có tính nóng nảy, thấy sự việc trái đạo lý thì không thể chịu được. Khắp vùng đất Bắc này khen Tử Văn là người cương trực. Lời giới thiệu trực tiếp vô cùng ngắn gọn, xúc tích nhưng đã giúp người đọc có những hiểu biết ban đầu về nhân vật này.

Sự dũng cảm, cương trực được thể hiện ngay ở việc đốt đền của chàng. Lí do là bởi Tử Văn diệt trừ kẻ đang tác oai tác quái hại dân ở đây. Chàng là con người nóng nảy nhưng lại luôn hành động vì người khác, dám đứng lên trừ yêu diệt quái giúp dân. Trước khi hành động đốt đền, chàng đã có sự chuẩn bị rất kĩ lưỡng: “tắm gội sạch sẽ, khấn trời”. Tử Văn làm việc một cách cẩn trọng, xuất phát từ một ý thức rõ ràng, muốn lấy thái độ chân thành của mình để ông trời thấy mà đồng tình. Trước hành động đốt đền của chàng, mọi người đều lắc đầu lè lưỡi, chỉ có chàng là vẫn ngất ngưởng tự nhiên, tin vào việc chính nghĩa của mình.

Sự cương trực, chính nghĩa ấy của Ngô Tử Văn được bộc lộ rõ khi đối mặt với hồn ma tên tướng giặc. Tên tướng giặc ấy khi còn sống thì là kẻ đi xâm lược tàn hại dân ta, đến khi chết rồi vẫn ỷ mạnh hiếp yếu, lại còn gian trá đòi đút lót rồi hại dân trong vùng. Hắn làm như mình là kẻ bị hại khi bị đốt đền, dùng tà phép làm Tử Văn bị bệnh. Hồn ma bại tướng luôn buông lời đe dọa, quyết kiện chàng xuống tận Diêm Vương. Trái ngược với sự ngang tàn, quyền phép của hồn ma tướng giặc, Ngô Tử Văn vẫn bình tĩnh, không hề sợ hãi mà rất tự tin, thậm chí chẳng thèm tiếp lời hồn ma tên giặc. Ta thấy được thái độ cũng như khí phách cứng cỏi, một niềm tin mãnh liệt vào sự thật và sự ngay thẳng trong hành động của chàng sĩ Ngô Tử Văn. Mặt khác, bản lĩnh, sự thấu tình đạt lí của chàng còn bộc lộ qua thái độ cảm kích trước lời chỉ dẫn của thổ thần nước Việt, cùng là người bị hại của tên tướng giặc. Vì thấy Tử Văn dũng cảm, làm việc chính đáng với mục đích trừ hại cho dân nên mới được thần linh trợ giúp.

Tính cách chính nghĩa của nhân vật còn thể hiện trong quá trình bị lôi xuống địa phủ. Tình thế ngày càng nguy hiểm khi Tử Văn bị bọn quỷ sai lôi đi và bị phán xét là kẻ “tội sâu ác nặng, không được liệt vào hàng khoan giảm“nhưng chàng chẳng nhụt chí, một mực đòi phải được phán xét công khai và minh bạch. Đứng trước Diêm vương đầy quyền uy, Tử Văn dũng cảm vạch trần tội ác của tên giặc bằng những lời lẽ cứng cỏi, bằng chứng chắc chắn. Chàng đã bảo vệ chính nghĩa mà bất chấp sự sống của mình, không chịu quỳ gối trước uy quyền, nhất quyết đấu tranh cho lẽ phải đến cùng. Nhưng chỉ dựa vào lời khai một bên nguyên, Diêm Vương đã có lúc tỏ ra hồ đồ. Trong tình cảnh ấy chàng “kêu to”, khẳng định “Ngô Soạn này là kẻ ngay thẳng ở trần gian“, và mạnh mẽ vạch trần tên bại tướng với lời lẽ rất “cứng cỏi, không chịu nhún nhường chút nào“. Và cuối cùng cứ từng bước một, Ngô Tử Văn đánh lui sự phản công và kháng cự của kẻ thù. Kết quả, chàng đã giành được công lí, chiến thắng sự gian tà của tên tướng giặc. Chiến thắng ấy mang ý‎ nghĩa rất lớn, trừng trị hồn ma tướng giặc xảo trá, và sáng tỏ nỗi oan, phục hồi chức vị cho thổ thần, giải trừ sự quấy nhiễu cho nhân dân.

Ngô Tử Văn được nhận thành quả xứng đáng, được chia một nửa xôi lợn với vị Thổ thần và đặc biệt được tiến cử giữ chứng phán sự đền Tản Viên.

Qua nhân vật Ngô Tử Văn, Nguyễn Dữ đã ca ngợi vẻ đẹp kẻ sĩ cương trực, dũng cảm đứng lên đấu tranh cái xấu, cái ác. Đồng thời cũng thể hiện đạo lí vô cùng sâu sắc rằng ở hiền gặp lành. Qua tác phẩm người đọc cũng thấy được tài năng xây dựng truyện vô cùng đặc sắc của tác giả Nguyễn Dữ.

Lưu ý: Trên đây là các bài phân tích về nhân vật Ngô Tử Văn. Nếu bạn muốn tham khảo bài văn mẫu cảm nhận về nhân vật này, mời xem bài viết: Cảm nhận về nhân vật Ngô Tử Văn trong bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

…………………………………..

Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên vừa gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Mời bạn đọc cùng tham khảo thêm đề thi học kì 1 lớp 10, đề thi học kì 2 lớp 10 các môn Toán, Văn, Anh

• Thuyết minh về hoa Bỉ Ngạn
• Phân tích hình tượng nhân vật Ngô Tử Văn
• Tóm tắt tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ
• Tóm tắt tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ
• Soạn bài lớp 10: Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên
• Trắc nghiệm môn Văn lớp 10: Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
• Phân tích yếu tố kì ảo trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ
• Phân tích tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ
• Soạn bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ) siêu ngắn
• Đề đọc hiểu Ngữ văn 10 có đáp án