Nam Cao đã trở thành một trong những tác giả văn học Việt Nam được lòng yêu thích nhờ vào sự thể hiện tuyệt vời về cảm xúc, tình cảm và con người. Các tác phẩm của ông không chỉ mang trong mình những giá trị văn học tuyệt đẹp, mà còn đặt ra nhiều vấn đề và suy nghĩ đáng để ta suy ngẫm. Phân tích truyện ngắn Một bữa no, để làm sáng tỏ điều này nhé!
Dàn ý Phân tích truyện ngắn Một bữa no
A. Mở bài:
– Giới thiệu về nhà văn Nam Cao cùng với các tác phẩm gắn liền với ông
– Giới thiệu truyện ngắn “Một bữa no”.
B. Thân bài:
– Truyện tập trung vào nhân vật người bà, một người phụ nữ gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống:
+ Chồng mất sớm
+ Con trai mắt, con dâu cũng bỏ bà đi
– Đói nghèo, bà không giữ được phẩm giá của mình và phải xin ăn từ chợ với tấm thân già yếu và mệt mỏi.
– Mặc dù bị khinh bỉ và chê cười trong suốt bữa ăn, bà không cảm thấy xấu hổ và ăn với niềm vui
– Cái chết của bà no, nhưng đáng thương và đáng xấu hổ
=> Tác phẩm của Nam Cao vẫn đặt ra những câu hỏi đau đớn về bất công và khốn khổ trong cuộc sống.
C. Kết bài:
– Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật.
Phân tích truyện ngắn Một bữa no
Nhà nghiên cứu Nguyễn Đăng Mạnh đã nhận xét: “Nếu như ở tác phẩm của Ngô Tất Tố là tiếng kêu cứu đói, thì ở tác phẩm của Nam Cao lại là tiếng kêu cứu lấy nhân cách, nhân phẩm, nhân tính của con người đang bị cái đói và miếng ăn làm cho tiêu mòn đi, thui chột đi, hủy diệt đi”. Các tác phẩm của Nam Cao chân thực đến đáng sợ, thể hiện một ý thức rõ ràng và chính xác trong việc phân tích vấn đề cuộc sống. Ông tập trung vào sự thật và thực tế, đem đến những hình ảnh sống động về cuộc sống của người nghèo. Từ “Lão Hạc” đến “Chí Phèo” và “Đời thừa”, mỗi tác phẩm đều nêu lên câu chuyện của những nhân vật và số phận khốn khổ, đối mặt với những bất công trong xã hội. Trong số các tác phẩm của Nam Cao, “Một bữa no” là một truyện ngắn đầy cảm động.
Truyện ngắn “Một bữa no” của Nam Cao tập trung vào nhân vật người bà, một người phụ nữ gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống. Sau khi chồng mất sớm, bà phải một mình nuôi con. Bà hy vọng rằng con sẽ giúp đỡ bà khi bà già yếu, nhưng con lại bỏ bà một mình. Con dâu của bà cũng không có lòng nhân từ và ngay sau đám tang chồng, con dâu cũng rời bỏ bà và để lại đứa cháu nhỏ cho bà nuôi dưỡng. Khi đứa cháu trưởng thành, nó đã bắt đầu kiếm sống để giúp bà giảm bớt khổ cực. Tuy nhiên, khi bà mắc bệnh và không đủ kinh phí, bà buộc phải đi làm thuê cho người khác. Ban đầu có nhiều người muốn thuê bà, nhưng sau một thời gian ngắn, đến cuộc sống của mình còn không lo được thì ai lại lo cho một bà già bệnh tật như thế nữa? Bà không có việc gì để làm, bị cái đói và bệnh tật hành hạ, chỉ nhờ vào sự thương hại của một người chủ cuối cùng để sống qua ngày. Bà không giữ được phẩm giá của mình và phải xin ăn từ chợ với tấm thân già yếu và mệt mỏi. Cuộc sống của người phụ nữ bất hạnh này chỉ còn hy vọng vào những bữa cơm mà thiên hạ thương hại cho mình.
Một lần sau nhiều ngày chịu đói, khi được một bữa ăn, bà không cầm đũa được vì tay chân run rẩy và không thể nắm thức ăn, khiến thức ăn tràn ra khỏi đĩa. Mặc dù bị khinh bỉ và chê cười trong suốt bữa ăn, bà không cảm thấy xấu hổ và ăn với niềm vui. Trong khi mọi người đã kết thúc việc ăn, bà vẫn ngồi miệt mài ăn, như thể chưa từng có cơ hội được no bụng. Có vẻ như sau quá lâu không được ăn cơm, bà ăn mãi vẫn không thấy no. Sau bữa ăn hoành tráng đó, bà trở về nhà với bụng căng tròn đầy, nhưng cảm thấy mệt nhọc. Sau đó, bà bị đau bụng, tiêu chảy và kéo dài suốt nửa tháng trước khi qua đời. Cái chết đến bất chợ khi bà đã có một bữa ăn no, nhưng đáng thương và đáng xấu hổ xiết bao! Trong cơn đói khát khốn nạn, bà không thể giữ được phẩm giá của mình và bà đã ăn một bữa ăn đầy đau khổ, cuối cùng chết một cách đáng thương. Tác phẩm kết thúc bằng lời răn của bà Thụ đối với đám con gái, con nuôi và con thụ: “Chúng mày hãy nhìn đi, con người đói đến mức nào cũng không chết, nhưng khi no một bữa là đủ để chết. Chúng mày hãy biết điều đó và hãy biết ăn một cách tử tế!…”.
Bút pháp của Nam Cao vẫn giữ nguyên tính lạnh lùng nhưng người đọc vẫn thấy được đầy tình thương. Ông luôn khắc họa nhân vật của mình ở đỉnh cao của cảnh nghèo khó. Họ là những con người tốt bụng, hòa nhã nhưng bị xã hội phong kiến và thực dân bóp ép, đàn áp và kết cục của họ đều bi thảm. Đây cũng là một giới hạn của tác phẩm của ông. Từ Lão Hạc, Chí Phèo đến ông giáo Thứ, họ không chết về thể xác thì cũng chết về tinh thần. Các truyện của Nam Cao đã lột tả chân thực hiện thực xã hội thời đó, nhưng vẫn chưa tìm ra con đường hay lối thoát cho người nông dân và trí thức nghèo khốn khi chưa có ánh sáng của cách mạng. Tác phẩm của Nam Cao đặt ra những câu hỏi đau đớn về bất công và khốn khổ trong cuộc sống.
Những trang truyện cuối cùng khiến lòng người đọc tràn đầy cảm xúc và dư vị khó quên. Nó mang đến sự đau lòng cho số phận đáng thương của những người nông dân trong xã hội phong kiến xưa, cũng như làm tức giận trước sự bất công của những người có quyền lực, đã đẩy những người tốt bụng vào con đường biến chất. Không chỉ “Một bữa no”, mà còn những câu chuyện khác của Nam Cao đều chạm đến lòng người như vậy. Các truyện ngắn của ông không sử dụng ngôn từ hoa mỹ, mà từ nhân vật, hình thức và nội dung câu chuyện đều đơn giản và chân thực. Chính vì vậy, Nam Cao dẫn dắt người đọc đến sự cảm thông chứ không phải là tình cảm giả tạo và lấp lánh. Như Nam Cao từng nói trong tác phẩm “Đời thừa” của mình: “Người mạnh không phải là người dùng người khác để thỏa mãn lòng ích kỷ. Người mạnh chính là người giúp đỡ người khác trên vai mình”.
–
Trên đây Topbee đã mang tới cho các bạn mẫu bài văn tham khảo Phân tích truyện ngắn Một bữa no của nhà văn Nam Cao. Có thể nói đây là một trong những truyện ngắn xuất sắc, khẳng định được tài năng, phong cách nghệ thuật của nhà văn.
