Tất cả các loài sinh vật tồn tại trên Trái Đất đều có những phương pháp sinh sản đặc trưng riêng để chúng có thể duy trì nòi giống và phát triển được. Hai hình thức sinh sản phổ biến nhất được biết đến là sinh sản hữu tính và sinh sản vô tính. Trong khuôn khổ bài viết hôm nay, muahangdambao.com sẽ giải đáp cho bạn sinh sản hữu tính là gì cũng như những thông tin thú vị khác nữa. Hãy đón đọc nhé!
Sinh sản hữu tính là gì?
Đối với sinh sản hữu tính ở những loài thực vật
Theo bài 42 sinh sản hữu tính ở thực vật thì đây là kiểu sinh sản mà trong đó sẽ có sự hợp nhất của giao tử đực với giao tử cái để có thể tạo nên hợp tử từ đó phát triển thành cơ thể mới sẽ được gọi là sinh sản hữu tính. Có thể hiểu đơn giản nghĩa là mỗi loài thực vật muốn sinh sản hữu tính thì cây đó sẽ phải có hoa đực và hoa cái cùng các loài côn trùng khác để giúp chúng thụ phấn thành công.
Đối với sinh sản hữu tính ở các loài động vật
Khác với thực vật, sinh sản hữu tính ở động vật là kiểu sinh sản tạo ra những cá thể mới thông qua sự hình thành và hợp nhất giao tử đơn bội đực và giao tử đơn bội cái để từ đó tạo ra những hợp tử lưỡng bội, hợp tử này sẽ được phát triển thành cá thể mới.
Có mấy hình thức sinh sản hữu tính?
Có 3 hình thức sinh sản hữu tính ở động vật
- – Đẻ trứng: Hình thức này có ở hầu hết các loài cá, lưỡng cư, bò sát, côn trùng và cả một số loài động vật có vú khác như thú mỏ vịt, thú lông nhím.
- – Đẻ trứng thai: Đây là hiện tượng trứng giàu noãn hoàng đã được tiến hành thụ tinh và nở thành con non mới được đẻ ra, ví dụ như loài cá mún, cá kiếm…
- – Đẻ con: Là hiện tượng trứng được thực hiện thụ tinh và phát triển bên trong dạ con trở thành phôi. Phôi sẽ được bảo vệ và thu nhận các chất dinh dưỡng từ máu mẹ thông qua nhau thai. Hình thức này có ở hầu hết các loài thú.
Chỉ có 1 hình thức sinh sản hữu tính ở thực vật
Không đa dạng như ở động vật, thực vật chỉ có 1 hình tức sinh sản hữu tính là thụ phấn. Quá trình sinh sản này sẽ xảy ra ở hầu hết các tế bào khác nhau từ sinh vật nhân sơ cho tới sinh vật nhân thực. Có sự kết hợp giữa cả đơn bào lẫn các đa bào để thúc đẩy quá trình di truyền diễn ra nhanh chóng.
Xem thêm: Quần xã sinh vật là gì? 4 đặc trưng cơ bản của quần xã
Đặc trưng của hình thức sinh sản hữu tính được thể hiện như thế nào?
- – Có quá trình nguyên phân xảy ra bên trong bào tử mà được tạo ra bởi quá trình giảm phân.
- – Các bào tử nảy mầm sẽ chuyển sang giai đoạn thể giao tử. Các thể giao tử của các nhóm sinh vật khác nhau thì có sự đa dạng về kích thước. Thực vật hạt kín có khoảng 3 tế bào bên trong hạt phấn còn rêu và các loại sẽ được gọi là thực vật cổ đại khác, những loài này có thể có đến vài triệu tế bào.
- – Thực vật có sự luân phiên thay đổi giữa các thế hệ khi mà giai đoạn bào tử được tiếp diễn bởi các giai đoạn thể giao tử. Giai đoạn bào tử được tạo ra bào tử trong bọc bào tử bằng cách thực hiện giảm phân.
Tìm hiểu quá trình sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa
Định nghĩa về sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa
Thực vật có hoa sinh sản hữu tính được thông qua một quá trình được gọi là thụ phấn. Bên trong hoa chứa bộ phận sinh dục đực gọi là nhị hoa còn bộ phận sinh dục cái sẽ gọi là nhụy hoa. Bao phấn chính là phần của nhị chứa phấn. Hạt phấn này sẽ được di chuyển đến một phần của nhụy hoa và được gọi là đầu nhụy.
Quá trình sinh sản hữu tính ở loài thực vật có hoa
Sinh sản hữu tính ở thực vật chính là sự hợp nhất của các giao tử đực (n) và cái (n) thành hợp tử là (2n) khởi đầu của các cá thể mới. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa sẽ được thực hiện bên trong hoa:
+ Sự hình thành giao tử ở thực vật: Giao tử sẽ được hình thành từ thể giao tử, thể giao tử lại được sinh ra từ các bào tử đơn bội thông qua giảm phân.
+ Thụ phấn là quá trình vận chuyển các hạt phấn từ nhị đến tới núm nhuỵ hay còn gọi là đầu nhụy. Có hai hình thức thụ phấn chính đó là tự thụ phấn và thụ phấn chéo.
+ Thụ tinh kép là hiện tượng mà cả 2 nhân đều tham gia thụ tinh, nhân thứ nhất hợp nhất lại với trứng còn nhân thứ hai hợp nhất với nhân lưỡng bội (2n) và tạo nên tế bào nhân tam bội (3n). Thụ tinh kép sẽ chỉ có ở cây thực vật hạt kín tức là thực vật có hoa.
+ Hạt sẽ do noãn đã được thụ tinh chuyển hoá thành. Hạt chứa phôi và có những nội nhũ hoặc là không có nội nhũ.
+ Quả do bầu nhụy sinh trưởng sẽ được dày lên và chuyển hoá thành. Các loại quả được hình thành không qua thụ tinh noãn sẽ được gọi là quả đơn tính.
+ Quá trình chín của quả sẽ bao gồm những biến đổi về mặt sinh lí, sinh hoá khiến cho quả chín có độ mềm, màu sắc, hương vị hấp dẫn hơn thuận lợi cho sự phát tán của hạt sau này.
Tìm hiểu về quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
Quá trình sinh sản ở hầu hết các loài động vật là một quá trình bao gồm 3 giai đoạn nối tiếp nhau, đó chính là:
+ Giai đoạn hình thành nên trứng và tinh trùng.
+ Giai đoạn thụ tinh.
+ Giai đoạn phát triển các phôi và hình thành cơ thể mới.
Sinh sản hữu tính sẽ tạo ra các cá thể mới đa dạng hơn về các đặc điểm di truyền. Chính vì vậy mà động vật có thể thích nghi và phát triển tốt trong điều kiện sống có nhiều thay đổi.
*Các hình thức thụ tinh thường gặp:
– Động vật sinh sản hữu tính sẽ có hai hình thức thụ tinh đó là thụ tinh ngoài và thụ tinh trong. Thụ tinh ngoài là hình thức thụ tinh mà trứng sẽ gặp phải tinh trùng và thụ tinh ở phía bên ngoài cơ thể con cái. Trong khí đó, thụ tinh trong là hình thức thụ tinh mà trứng sẽ gặp được tinh trùng và thụ tinh ở trong cơ quan sinh dục của con cái.
Xem thêm: Quang hợp là gì? Quang hợp thực vật diễn ra ở đâu
So sánh sự khác biệt giữa sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật
Điểm giống nhau
+ Cá thể mới sẽ được tạo ra nhờ vào quá trình hình thành và hợp nhất của 2 loại giao tử đơn bội (n) đực và giao tử đơn bội cái nhằm tạo ra một hợp tử lưỡng bội mới.
+ Đều phải trải qua 3 giai đoạn chính đó là hình thành giao tử, thụ tinh và sự phát triển của phôi thai
+ Ngoài ra, quá trình sinh sản hữu tính ở cả động vật và thực vật đều có sự tổ hợp của các vật chất di truyền.
Điểm khác nhau
Khi tìm hiểu về sinh sản hữu tính là gì, các bạn sẽ nhận thấy điểm khác nhau rõ ràng giữa sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật thông qua những yếu tố như sau:
+ Ở vào quá trình thụ tinh: Sinh sản hữu tính ở trong tế bào thực vật luôn luôn có quá trình thụ tinh kép còn ở động vật thì hầu như là không có.
+ Ở quá trình tạo thành giao tử
+ Ở quá trình hình thành và phát triển của các hợp tử
Ý nghĩa và vai trò quan trọng của sinh sản hữu tính là gì?
+ Sinh sản hữu tính sẽ giúp đảm bảo cho số lượng loài được sinh sản liên tục, cân bằng hệ sinh thái.
+ Làm tăng khả năng thích nghi của thế hệ sau khi môi trường sống luôn có những biến đổi khôn lường.
+ Tạo nên sự đa dạng trong di truyền đồng thời cung cấp nguồn vật liệu phong phú đa dạng cho chọn lọc tự nhiên và sự tiến hóa.
+ Bên cạnh đó thì sinh sản hữu tính cũng giúp chúng ta duy trì giống tốt cho loài, từ đó làm tăng năng suất.
Hy vọng rằng những thông tin về hình thức sinh sản hữu tính mà chúng tôi vừa cập nhật trong bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu được sinh sản hữu tính là gì và chúng có bao nhiêu hình thức.
